تاثیر روزه بر پوست
توصیه های رمضانی دکتر بهروز باریک بین متخصص پوست و مو
خشکی لب و خشکی پوست از شکایات پوستی نسبتا شایع روزه داران در ماه مبارک رمضان است. با دکتر بهروز باریک بین، متخصص پوست و مو، درباره همین مشکل و راه های مقابله با آن گفتگو کرده ایم...
▪ آقای دکتر! روزه داری در ماه مبارک رمضان چه تاثیری روی پوست دارد؟
ـ باید با اطمینان بگویم که جز در موارد خاصی که به ذکر آنها خواهم پرداخت، روزه داری موجب تشدید بیماری های پوستی نمی شود و حتی در موارد زیادی به دلیل ایجاد تعادل در تغذیه افراد، بیماری های پوستی آنان را رفع می کند.
▪ خشکی پوست چه طور؟
ـ شاید بسیاری از افرادی که مبتلا به خشکی پوست و اگزما هستند، گمان کنند با روزه گرفتن به دلیل مصرف کم آب دچار تشدید خشکی پوست خواهند شد ولی باید بگویم که اگرچه این کم آبی بدن جزور علل شایع خشکی پوست است اما این مساله در مورد روزه داران صدق نمی کند.
▪ چرا؟
ـ چون در فاصله بین افطار و سحر، فرد روزه دار به میزان کافی از آب و مایعات استفاده می کند و لذا به طور معمول، روزه داری تاثیر چندانی در تشدید خشکی پوست ندارد.
▪ اصلا دلیل خشکی پوست چیست؟
ـ خشکی پوست علل متعددی دارد. خشکی ممکن است ارثی باشد مثل آنچه در افراد مبتلا به اگزمای سرشتی دیده می شود. برخی بیماری های پوست مانند پسوریازیس، استفاده از شوینده های نامناسب، کمبودهای غذایی مانند اسیدهای چرب ضروری و ویتامین ها، مصرف برخی داروها مانند داروهای کاهنده چربی خون، افزایش سن، برخی بیماری های داخلی مانند کم کاری تیرویید و فصل زمستان نیز موجب خشکی پوست می شوند.
▪ شما در این رابطه، چه توصیه ای به روزه داران دارید؟
ـ توصیه ام این است که اولا در فاصله افطار تا سحر به میزان کافی از آب و مایعات استفاده کنید تا مصرف کمتر آب در طول روز را بتوانید جبران نمایید. ثانیا مصرف فراوان سبزیجات تازه و میوه های تازه را فراموش نکنید. در کنار مسایل تغذیه استفاده از مرطوب کننده ها را به صورت مکرر در طول روز مدنظر قرار دهید. از شستشوی بیش از حد پوست با آب و صابون پرهیز کنید و اگر هر از گاهی جوش می زنید، سعی کنید از مرطوب کننده های فاقد چربی استفاده کنید و در غیر این صورت از چرب کننده هایی مثل وازلین به خصوص بعد از شستشوی صورت با آب ولرم استفاده نمایید. اگر از اگزمای پوستی رنج می برید، به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید تا تحت درمان مناسب موضعی قرار گیرید. نگذارید خارش ضایعات پوستی در این ماه آرامش روحی شما را مختل کند.
▪ گاهی شاهدیم بعضی از افرادی که آکنه دارند، طی ماه مبارک رمضان، مشکل شان تشدید می شود؛ چرا؟
ـ علت اصلی اش این است که بعضی ها طی ماه مبارک رمضان به مصرف فراوان مواد غذایی دارای قند زیاد مثل خرما، زولبیا و بامیه و سایر شیرینی جات روی می آورند و این می تواند دلیل تشدید آکنه باشد. اگر می خواهید چنین اتفاقی نیفتد، سعی کنید بیش از پیش، از میوه ها و سبزی های تازه استفاده کنید. با مصرف این مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدان ها می توانید تاثیر روزه را در پاک کردن بدن از سموم تقویت کنید.
▪ آیا در بین بیماری های پوستی، بیمارانی هستند که روزه برای آنها منع طبی داشته باشد؟
ـ بله؛ مطرح ترین مورد در این خصوص، بیماری پمفیگوس است. این بیماری خودایمنی موجب بروز تاول های متعددی روی پوست و نیز داخل مخاط دهان می شود و در صورت عدم درمان مناسب می تواند تهدیدکننده حیات باشد. روزه داری، برای این افراد، خطرناک محسوب می شود و کنترل این بیماری مهم یکی از مشکل ترین درما ن ها در تخصص پوست و مو است و متاسفانه بسیار شاهدیم که در ماه مبارک رمضان یا مدت کوتاهی پس از آن، برخی بیماران مبتلا به پمفیگوس که از این منع طبی بی اطلاع اند، با عود ضایعات مراجعه می کنند. بیمارانی که از این بیماری رنج می برند هم باید بدانند که سلامت جسم در کنار سلامت روح و روان، از فلسفه های روزه داری است و لذا باید به پزشک خود اطمینان داشته باشند و مساله منع طبی روزه در بیماری های خاص را جدی بگیرند. این بیماران باید بدانند که هر بار عود مساوی است با مصرف مقادیر زیادی داروی کورتیکواسترویید و افزایش خطر پوکی استخوان، افزایش وزن، افزایش قندخون، افزایش فشارخون و مشکلات دیگر.
▪ در طول روزهای ماه مبارک رمضان به دلیل عدم مصرف آب و مایعات، احتمال بروز خشکی لب ها هم هست؛ برای پیشگیری از این وضعیت چه توصیه ای دارید؟
ـ این مساله به خصوص در کسانی که تنفس خود را به جای بینی از دهان انجام دهند، شایع تر است. علل متعددی علاوه بر کاهش مصرف آب برای خشکی شدید لب ها وجود دارد؛ مثلا مصرف برخی داروها (مثل ایزوترتینوئین یا آکوتان)؛ افرادی که مصرف این داروها را برای بهبود آکنه خود تجربه کرده اند می دانند که یکی از شایع ترین عوارض این دارو خشکی شدید لب ها و ترک خوردن آنهاست. افرادی که در ماه مبارک رمضان مشغول مصرف این دارو هستند، بهتر است با نظر پزشک متخصص خود دوز دارو را کمی کاهش دهند؛ مثلا یک روز در میان یک کپسول را مصرف کنند تا مساله خشکی لب ها با توجه به کاهش مصرف مایعات طی روز در این بیماران به حداقل برسد. در ضمن، چرب کردن مکرر لب ها را نیز باید مدنظر قرار داد و برای این منظور می توان از وازلین، اوسرین و کرم های مختلف چرب کننده لب استفاده کرد. کلا در ماه رمضان، مصرف فراوان آب و سبزیجات و میوه های تازه را همراه با چرب کردن مکرر لب ها به عزیزان روزه دار که مبتلا به خشکی لب ها شده اند، توصیه می کنم.
عباس منتظری
روزنامه سلامت
پاسخ با نقل قول
او به دنبال توست
