وقتي شکمتان پس از نوشيدن شير صدا مي دهد
تا به حال براي شما پيش آمده که پس از خوردن شير، شکمتان به قار و قور بيفتد يا احساس کنيد که شير به شما نساخته و موجب تحريکاتي در رودهتان شده است؟ البته اين وضع زماني مهمتر است که شما پس از نوشيدن شير به ميهماني برويد و صداي قار و قور شکمتان، ديگران را به خنده بيندازد.
ممکن است بعضي اوقات تصميم بگيريد که چون شير به بدن شما نمي سازد، ديگر آن را نخوريد! ميدانيد علت اين مشکلات گوارشي پس از نوشيدن شير چيست؟
بهتر است بدانيد اين تنها شما نيستيد که چنين مشکلي داريد؛ اکثر افراد بالغ (حدود 90 درصد بزرگسالان) در جهان و ازجمله در ايران، به دليل ترشح نشدن يک آنزيم در بدنشان، دچار نارساييهايي در تجزيه قند شير يعني «لاکتوز» ميشوند.
اسم اين آنزيم «لاکتاز» است. اين آنزيم لاکتوز را تجزبه کرده و باعث هضم و جذب آن در بدن ميشود و بر اثر نبودن آن، ما دچار عارضه «عدم تحمل به لاکتوز» (Lacrose in "tolerence") مي شويم. يعني همان مشکلات گوارشي که در بالا گفته شد. حالا ممکن است از خودتان بپرسيد چرا آنزيم به اين مهمي در بدن خيليها ترشح نمي شود؟ و آيا اين يک بيماري است و درمان خاصي دارد، يا بايد با آن کنار آمد؟
همان طور که گفته شد اين مشکل در افراد بزرگسال وجود دارد و در بدن کودکان اين آنزيم به ميزان کافي ترشح ميشود مگر در موارد خاص که براي نوزادان شيرخوار مشکل جدي به شمار ميرود؛ چون ديگر نمي توانند شيرخوار باشند!چون ديگر نمي توانند شيرخوار باشند! «عدم تحمل به لاکتوز» ممکن است به اين دليل باشد که چون پس از دوران کودکي، اکثر مردم به ميزان کمتري از شير در برنامه غذايي روزانه خودشان استفاده ميکنند، دستگاه گوارش هم به طور خود به خود ترشح اين آنزيم را کاهش ميدهد و يا اين که در عده ديگري ممکن است به طور ژنتيکي اين آنزيم پس از بلوغ در بدن ترشح نشود.
خوب، حالا حتما ميپرسيد: «پس چه کار کنيم؟ نمي شود که از اين ماده غذايي ارزشمند يعني شير استفاده نکنيم!» درست ميگوييد! ما هم به شما چنين توصيهاي نمي کنيم. چون خوردن شير و فرآوردههاي لبني از واجبات روزگار است! و به خاطر ارزش غذايي بالايي که دارند جايگزين مناسبي براي آنها وجود ندارند. مثلا اگر شما بخواهيد کلسيم مورد احتياج بدن خود را به جاي خوردن شر از طريق خوردن کلم تامين کنيد (کلم در ميان سبزيجات از درصد کلسيم بالايي برخوردار است)، بايد به جاي خوردن 1 ليوان شير، 1 کيلوگرم کلم بخوريد! حالا چه کار کنيم که پس از خوردن شير دچار مشکلات گوارشي نشويم؟
براي بعضي افراد اين امکان وجود دارد که دستگاه گوارش خود را دوباره به ترشح آنزيم لاکتاز عادت بدهند. براي اين کار مثلا ميتوانند از مصرف ميزان کم شير در روز (به عنوان مثال يک ته استکان) شروع کنند و کم کم در روزهاي بعد به اين ميزان اضافه کنند. شايد اين کار باعث شود که بدن کم کم ترشح آنزيم لاکتاز را شروع کند. البته براي عدهاي انجام اين کار نيز فايدهاي نخواهد داشت. براي اين افراد به منظور حل مشکل «عدم تحمل به لاکتوز» موارد زير را توصيه ميکنيم: در فرآيند توليد پنير، تمام قند لاکتوز موجود در شير همراه با آب پنير خارج مي شود. يعني پنير اصلا قند لاکتوز ندارد که براي ما ايجاد مشکل کند.
در فرآيند توليد ماست، قند لاکتوز توسط باکتريها تجزيه ميشود. به اين ترتيب ما ميتوانيم از باکتريها ممنون باشيم که به جاي بدن ما اين کار را قبلا انجام ميدهند و کار ما را راحت ميکنند! البته در صورت استفاده از ماست به جاي شير بايد توجه کنيم که استفاده مداوم از ماست، شرايط معده را براي رشد باکتريهاي لاکتيکي فراهم ميکند. اخيرا شيرهايي توليد ميشوند که آنزيم لاکتاز در حين فرآوري به آنها اضافه شده است و قيمت آن تفاوت خيلي زيادي با شيرهاي معمولي ندارد. اگر از اين شيرها که روي پاکت آنها نوشته شده «شير با لاکتاز» استفاده کنيم، مشکلي نخواهيم داشت.
نوع ديگري از شير هم توليد ميشود که در آن ميزان قند لاکتوز را کاهش ميدهند. البته اين نوع شير ممکن است در همه جا در دسترس نباشد و استفاده از پنير و ماست در اين مورد راحتتر است. با بد و خوب شير بايد ساخت.
پس از دوران کودکي، اکثر مردم به ميزان کمتري از شير استفاده ميکنند، دستگاه گوارش هم به طور خود به خود ترشح آنزيم لاکتاز را کاهش ميدهد.
http://www.persinet.com/sitology/diet-fitness/p033.htm
پاسخ با نقل قول
