كاهش وزن سريع سراب يا واقعيت؟

[پيمان صادقي پري]

آيا تا به حال به صفحه آگهي هاي برخي روزنامه ها و مجلات سري زده ايد؟ حتماً اگر به اين صفحه ها نگاهي كرده باشيد، خواهيد ديد كه آگهي هاي بي شماري در مورد كاهش وزن سريع، انواع قرص ها و كپسول ها، انواع كمربندها و ژل ها در آنها به چشم مي خورد.

برخي از اين آگهي ها را با هم مرور مي كنيم:
۵۰ كيلوگرم كاهش وزن در يك ماه؟! كمي با انصاف تر ۳۰ كيلوگرم كاهش وزن در يك ماه؟! باز هم كمي با انصاف تر ۲۰ كيلوگرم كاهش وزن در ۲۰ روز؟!
اما آيا چنين كاري ممكن است؟ آيا اين تبليغات واقعيت دارند؟ آيا شما جزو آن دسته از افرادي هستيد كه به توصيه دوستان رفتار مي كنيد، نه متخصصان فن؟ آيا شما جزو آن دسته از افرادي هستيد كه معتقديد هر جا گرانتر باشد، بهتر است؟ و ِآيا وقت آن نرسيده است كه به خود بگوييم شنونده بايد عاقل باشد؟
حال كمي در مورد اين تبليغات سراب گونه بحث مي كنيم. از نظر تغذيه يك كيلوگرم كاهش وزن، نياز به حذف ۷۰۰۰ كيلوكالري انرژي دارد. در جوامع امروزي بدن يك زن طبيعي معمولاً به حدود ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ كيلوكالري انرژي در روز نياز دارد و اين رقم در مورد مردان به طور متوسط بين ۲۵۰۰ تا ۳۵۰۰ كيلوكالري متغير است.
به اين اعداد و ارقام به دقت نگاه كنيد: ۳۰ كيلوگرم كاهش وزن به معناي حذف ۲۱۰۰۰۰ كيلوكالري انرژي است.
مثلاً اگر فرض كنيم يك خانم به حدود ۲۰۰۰ كيلوكالري انرژي در طول شبانه روز نياز دارد، از تقسيم اعداد بالا تعداد روزهايي به دست مي آيد كه اين خانم اگر هيچ غذايي نخورد ۳۰ كيلوگرم وزن كم خواهد كرد. (روز) ۱۰۵=۲۰۰۰-۲۱۰۰۰۰
آيا ممكن است كسي كه ۱۰۵ روز هيچ غذايي نخورد، باز هم زنده باشد آيا هنوز هم معتقديد كه مي توان در طول يك ماه ۳۰ كيلوگرم وزن كم كرد. آيا اكنون بهتر درك نمي كنيد كه چرا متخصصان فن تغذيه مي گويند كاهش وزن ماهانه بايد در محدوده ۲ تا ۴ كيلوگرم باشد تا خطري متوجه فرد رژيم گيرنده نباشد.
آيا مي دانيد استفاده از برخي داروهاي لاغري باعث بروز افسردگي، اختلالات قلبي عروقي، ريزش مو، تغيير رفتار و خلق و خو، قطع قاعدگي، پوكي استخوان و... مي شود و مصرف ژل هاي لاغري و استفاده از دستگاه هاي گران قيمت بدون رعايت رژيم غذايي مناسب، هيچ تأثيري در كاهش وزن شما نخواهد داشت.
حال كه كمي توضيحاتمان كامل شد، به بررسي انواع ديگري از اين گونه تبليغات مي پردازيم.

رژيم درماني كامپيوتري يا سرابي جديد با استفاده از تكنولوژي روز:
در اين روش به جاي بررسي و مشاوره رژيم درماني با شما و تنظيم يك رژيم شخصي بر مبناي عادات و اطلاعات فيزيولوژيكي و اقتصادي شما، اطلاعاتي مثل سن، ***، قد و وزن شما به كامپيوتر داده مي شود و بر مبناي كتاب هاي آشپزي، يك رژيم غذايي كامپيوتري دريافت مي كنيد. از اين روش در مؤسسات لاغري غيرمجاز، باشگاه هاي ورزشي زنانه، آرايشگاه ها و... استفاده مي شود. اما اين روش صحيح نيست، زيرا نمي توان به تمام افراد مراجعه كننده، بدون در نظر گرفتن عوامل مهمي مثل شرايط بيمار، وضعيت روحي، ميزان فعاليت و ... يك نوع رژيم داد.
گروهي ديگر نيز رژيم درماني مي كنند، براي شما كلاس مي گذارند و بدون آن كه شما را ويزيت كنند، براي همه يك نوع رژيم تجويز مي كنند. به قول معروف اول از شما پول مي گيرند و شما كه مي دانيد پول رفته ديگر باز نمي گردد، مجبوريد هر چه مي گويند گوش كنيد، حتي اگر اين گفته ها غلط باشد و حتي اگر با نحوه زندگي شما سنخيت نداشته باشد، باردار باشيد يا بيمار كليوي و يا ناراحتي اعصاب داشته باشيد يا بيماري كبدي، بيماري قلبي داشته باشيد يا نقرس و ... هيچ تفاوتي نمي كند. شما بر مبناي كالري، رژيم دريافت مي كنيد و بعد از اتمام كلاس به حال خود واگذار مي شويد و هيچ پيگيري صورت نمي گيرد.
ِآيا مي دانيد رژيم درماني، آميزه اي از علم و هنر است و رژيم غذايي مورد تأييد متخصصين تغذيه، رژيمي است كه فقط براي شخص شما و با توجه به سن، ***، نوع فعاليت، شرايط زندگي، ميزان درآمد و ... طراحي شده است و متخصصان تغذيه بايد در طول رژيم درماني به وسيله مشاوره با شما مشكلات به وجود آمده را مرتفع كنند و حتي گاهي رژيم درماني را با شرايط جديد ادامه دهد. به عنوان مثال به خانمي كه قصد كاهش وزن دارد و باردار مي شود، در زمان بارداري به هيچ عنوان نبايد اجازه كاهش وزن داد. چرا كه اين امر، باعث بروز مشكلات بي شماري براي مادر و جنين مي شود.

آيا بهتر نيست به جاي هزاران بار استفاده از رژيم هاي غيراصولي، فقط يك بار با يك مشاور تغذيه مشورت كنيد و سپس با كاهش وزن تدريجي، علاوه بر كمك به سلامتي، بدني زيبا داشته باشيد؟
ِآيا بهتر نيست به جاي تعويض پزشك و استفاده از داروهاي متعدد، فقط يك بار به خود بگوييد كه من مي توانم و فقط يك بار به خود ثابت كنيد كه مي توانيد به وزن ايده آل خود برسيد و با استفاده از آموزشهاي لازم و به كار بستن رژيم كنترل وزن، در وزن ايده آل خود بمانيد و در آخر، آيا هنوز وقت آن نرسيده است كه قهرمان باشيم، نه به دنبال قهرمان بگرديم؟

راه حل چيست؟
بهترين روش براي كاهش وزن، استفاده از يك رژيم غذايي متعادل است كه توسط متخصصان رژيم درماني تنظيم مي شود. ضمن آن كه براي نتيجه گيري بهتر مي توانيد از ورزش و فعاليت بدني نيز استفاده كنيد تا سريعتر به وزن مطلوب و تناسب اندام برسيد.

توصيه هاي مهم:
۱- با رژيم هاي غيراصولي و غيرعلمي به يك باره وزن خود را پايين نياوريد (حد مجاز براي كاهش وزن حدود ۴ كيلوگرم در ماه است).
۲- تا رسيدن به رژيم كنترل وزن كه باعث مي شود وزن شما در حد مورد دلخواهتان ثابت باقي بماند، با مشاور تغذيه خود همكاري كنيد.
۳- هيچ گاه ورزش و فعاليت جسمي را فراموش نكنيد.