ته چین یک غذای اعيانی در سفره‌های ايرانی !
در میان غذاهای سنتی، ته‌چین از آن غذاهایی است كه در مهمانی‌ها زیاد طبخ و تهیه میشود. این غذای قالبی و زعفرانی دو بخش اصلی دارد؛
خوبی‌های ته چین ته ندارد
در میان غذاهای سنتی، ته‌چین از آن غذاهایی است كه در مهمانی‌ها زیاد طبخ و تهیه میشود. این غذای قالبی و زعفرانی دو بخش اصلی دارد؛ قسمت اولش برنجی است كه با تخم‌مرغ و ماست مخلوط شده و كاملاً زعفرانی میشود و قسمت دیگرش معمولا گوشتی بوده و شامل تكه‌های مرغ، ماهی یا گوشت راسته است. این غذا ارزش تغذیه‌ای بسیار بالایی دارد و به تمام گروه‌های سنی توصیه میشود. در «دستور غذا»ی این هفته می‌خواهیم ته‌چین مرغ را كه پرطرفدارترین نوع ته‌چین است، بررسی می‌كنیم.
مواد لازم:
برنج : 2 لیوان - 480 كیلوكالری
تخم‌مرغ: 2 عدد- 200 كیلوكالری
ماست چكیده: 2 قاشق‌غذاخوری - 50 كیلوكالری
زعفران و نمك: به میزان دلخواه- صفر
سینه مرغ: 250 گرم - 440 كیلوكالری
پیاز متوسط: 1 عدد - 25 كیلوكالری
هویج حلقه حلقه شده: 1 لیوان - 25 كیلوكالری
سبزی خرد شده: 2 لیوان - 50 كیلوكالری
زرشک خشک: نصف لیوان - صفر
روغن مایع: 5 قاشق‌غذاخوری - 450 كیلوكالری
زردچوبه، فلفل و نمك: به میزان دلخواه -صفر
طرز تهیه ابتدا برنج را آبكش كنید و آن را زنده‌تر بردارید.
سپس آن را در ظرفی با ماست، تخم‌مرغ، زعفران آب‌كرده و نمك مخلوط كنید. برای تهیه لایه داخلی نیز مرغ را به تكه‌های كوچكی تقسیم کنید و در 3 قاشق غذاخوری روغن تفت بدهید.
سپس به آن، نصف لیوان آب بیفزایید و بقیه مواد (اعم از سبزی‌های خرد شده شامل كرفس، جعفری، مرزه و ترخان و هویج و ادویه‌های یاد شده) را اضافه كنید و بگذارید كنار هم بپزند.
در پایان، تابه تفلونی را كه دیواره‌های بلندی دارد، با 2 قاشق غذاخوری روغن چرب کنید و نصف برنج را در آن بریزید. آن‌گاه مخلوط مرغ را كه سرد شده، به آن بیفزایید و روی آنها را با زرشك بپوشانید و سپس لایه بعدی برنج را اضافه كنید و بگذارید با حرارت ملایم كاملاً بپزد. بعد از 30 دقیقه ته‌چین شما آماده خواهد بود.
این غذا تقریبا 1700 كیلوكالری انرژی دارد و در صورت تقسیم آن بین 4 نفر، به هر نفر بیش از 400 كیلوكالری انرژی خواهد رسید. از این رو، به شما توصیه می‌كنیم آن را ترجیحا در وعده ناهار میل كنید.
تخم‌مرغ؛ منبع ویتامین A و D
این ماده غذایی به داشتن پروتئین با كیفیت شهرت دارد، می‌دانید چرا؟ برای اینكه تمامی اسیدهای آمینه مورد نیاز بدن را دارا بوده و برای دریافت آنها نیازی به خوردن تخم مرغ با هیچ ماده غذایی دیگری نیست. علاوه بر اینها، تخم‌مرغ منبع ویتامین A و D است. می‌دانید كه این دو ماده مغذی در تقویت سیستم دفاعی بدن بسیار كمك كننده بوده از این رو خوردن منابع غذایی شان در این روزهای پربیماری توصیه میشود، به خصوص در میان جوامع ما كه كمبودشان حداقل در یكی از اعضای خانواده وجود دارد. یادتان باشد كه ویتامین B12 نیز به میزان قابل ملاحظه‌ای در تخم‌مرغ وجود دارد، پس اگر كمتر گوشت می‌خورید، بهتر است آن را در برنامه غذایی‌تان بگنجانید.
با هویج سیستم ایمنی‌تان را تقویت کنید
این سبزی پرویتامین، منبع بتاكاروتن یعنی پیش ساز ویتامین A است و با پخته شدن قابل جذب تر میشود. این روزها خوردن منابع غذایی این ماده مغذی بیش از پیش توصیه میشود زیرا در تولید آنتی بادی توسط گلبول‌های سفید خون و فعالیت سلول‌های T دخالت دارد. به علاوه در انتقال آهن و تولید گلبول‌های قرمز خون دخیل بوده به این دلیل مصرف منابع غذایی آن برای كسانی كه سیستم دفاعی ضعیفی دارند، توصیه میشود، بنابراین گنجاندن این سبزی در ته چین می‌تواند راهی مناسب برای تقویت سیستم ایمنی باشد.
سینه مرغ؛ منبع ویتامین B3
سینه مرغ منبع ویتامین B3 است. می‌دانید این ویتامین در بدن چه وظایفی را به عهده دارد؟ بررسی‌ها نشان داده‌اند كه B3 فعالیت‌های آنتی اكسیدانی داشته و به تنظیم قند خون و تولید انرژی كمك می‌كند و كمبودش موجب بی‌اشتهایی شده، نفخ به بار می‌آورد و نهایتاً مشكلات عصبی و گوارشی حتمی خواهند بود. علاوه بر این ویتامین، سینه مرغ مملو از ماده معدنی به نام كروم است كه تأمین نیاز روزانه اش به تقویت فعالیت انسولین، تنظیم چربی خون و بهبود تحمل گلوكز كمك بسیار می‌كند.
همراه این غذا
بهترین نوشیدنی برای این غذا، دوغ كفیر است زیرا تكمیل‌كننده ماست موجود در این غذا بوده و ارزش وعده غذایی‌تان را بالا می‌برد. در كنارش خوردن یك بشقاب سالاد سبزیجات تازه نیز بد نیست. به این ترتیب، تمام گروه‌های غذایی را در یك وعده میل می‌کنید و این درست همان چیزی است كه بارها و بارها به آن اشاره کرده‌ایم.
کمخونی دارید؟
این غذا دارای آهن فراوانی است و به همین دلیل به شما توصیه می‌كنیم علاوه بر تكه‌های مرغ، تكه‌های گوشت قرمز مثل گوشت گوسفند را نیز در ته چین تان بریزید تا منابع آهن چند برابر شود و به همراه آن، آب پرتقال و یا گوجه فرنگی تازه میل كنید تا جذب آهن‌تان بیشتر شود.
اضافه وزن دارید؟
از آنجا كه برای تهیه این غذا می‌توان از حداقل روغن استفاده كرد، این غذا گزینه مناسبی برای كسانی است كه می‌خواهند وزن‌شان را كم كنند؛ البته به شرطی که ماست‌تان از نوع كم چرب باشد و مرغ تان را هم آب‌پز كنید. در ضمن، برای مصرف هر چه كمتر روغن، بهتر است ته‌چین‌تان را در فر بپزید.
توصیه دکترعلی صالحی
اگر باردارید زیاد زرشک نخورید
زرشك جزو گیاهان دارویی با ارزش است كه ریشه‌اش بیش از میوه‌اش مصارف درمانی دارد. طبق آخرین دستاوردهای علمی، مهم ترین خواصی كه درباره زرشك گزارش شده، چنین برشمرده میشود كه این گیاه ضدآلرژی، ضدسرطان، ضد تشنج، تهوع و التهاب، ضد خارش، تب و اسپاسم و برطرف كننده كمبود ویتامین C ، ضد اشتها و مسهل است. بنابراین مصرف متعادل آن در برنامه غذایی هفتگی توصیه میشود.
زرشك گونه‌های متفاوتی دارد ولی اصلی‌ترین نوع آن، زرشك قرمز است كه اكنون در بازار موجود بوده و یكی از نقاط اصلی پرورش آن استان خراسان است كه از نظر رنگ، طعم و خواص در جهان شهرت بسیار دارد. با وجود همه اینها برخی زرشك‌ها نیز سمی بوده و خوراكی نیستند ولی برخی گونه‌های وحشی و خودرو كه در حاشیه جاده‌ها و باغات می‌رویند، قابل مصرف هستند.
بهترین روش مصرف آن نیز تازه خوردن‌اش است زیرا مملو از ویتامین C بوده و اگر خشك شود و یا حرارت ببیند، مقادیر قابل‌ملاحظه‌ای از آن از میان خواهد رفت. در ضمن، برای نگهداری آن نیز اگر در محیط بدون نور، حرارت و رطوبت قرار داده شود می‌توان آن را 4 تا 5 سال استفاده كرد. زرشك را می‌توان تازه نیز به مصرف رساند یا حتی فریز كرد ولی زمانی كه آب‌گیری میشود باید آن را سریع خورد زیرا قابل نگهداری حتی در فریزر نیز نخواهد بود، در حالی كه زرشك خشك شده را سال‌ها در فریزر می‌توان نگه داشت.
ایرانی‌ها این میوه را در تهیه غذا (به خصوص در تهیه زرشك پلو و ته چین) استفاده می‌كنند اما حد مجاز مصرف روزانه اش برای هر نفر 5 گرم یا یك قاشق غذاخوری پر است كه بهتر است به هفته ای 1 تا 2 بار محدود شود زیرا مصرف بیش از حدش عوارضی مانند تهوع، خارش و افت فشارخون را به دنبال دارد. توجه داشته باشید كه مصرف افراطی زرشك به خانم‌های باردار و شیرده به علت اینكه محرك رحم است، توصیه نمی‌شود و حتی افرادی كه سابقه سنگ كلیه و یا صفرا دارند نباید از این میوه به هر شكل‌اش استفاده كنند زیرا تشدید كننده مشكل‌شان خواهد بود.
منبع: salamat.ir
پاسخ با نقل قول
