رژيم هاي افزايش وزن

[آقا تختی]

بی اشتهایی نشانه چیست؟


اگر چاق هستید، از بین رفتن اشتها فرصت خوبى براى كاهش وزنتان است. اما اگر بى اشتهایى به جاى چند روز، چند هفته طول بكشد و باعث لاغری بیش از حد و آب رفتن شما شود، این بى اشتهایى علت خاصى دارد. تقریباً تمام عفونت ها مى توانند باعث بى اشتهایى شوند؛ مثلاً ویروس سرماخوردگى یا آنفلوآنزا ممكن است عامل آن باشد. یا علل جدى تر مثل سل، كم كارى غده تیروئید، بیمارى هاى قلبى ، ریوى یا ناراحتی های كبدى ممکن است باعث بی اشتهایی شوند.
متأسفانه یكى از شایع ترین علائم اخطاردهنده ی اولیه ی سرطان بى اشتهایى است كه معمولاً با تغییر در حساسیت به مزه ها همراه است. بى اشتهایى مقاومت بدن در برابر خوردن هر چیزى است كه به فرآیند بهبود كمك می كند. با این همه، فقط بیمارى علت كاهش اشتها نیست. گاهى چیزى كه به دلیل خاصى خورده اید، مثل یك دارو مى تواند عامل آن باشد.آنتى بیوتیك هایى مثل اریترومایسین، جوانه هاى چشایى را غیرفعال كرده و باعث كندى حركت غذا در روده شده و احساس پُرى و سیری بعد از خوردن غذا را طولانى مى كند.كمبودهاى تغذیه اى مى توانند اشتهاى طبیعى را تضعیف كنند. مخصوصاً اشخاص مسن ممكن است گرفتار كمبود روى در رژیم غذایى باشند كه مى تواند جوانه هاى چشایى را از بین ببرد.

اگر بى اشتهایى برای مدت کوتاه و به ندرت باشد، جاى نگرانى ندارد. اما اگر آخرین بارى را كه از غذا خوردن لذت برده اید به یاد ندارید، باید سعى كنید عادت عادى خوردن را باز به دست آورید.

اگر اخیراً یك برنامه ورزشى را شروع كرده اید، ممكن است دچار بى اشتهایى شوید تا بدن خود را با نیازهاى جدید تطبیق دهد. به طور كلى، سلامت روانى نقش مهمى در اشتهاى شما دارد. تنش های روانى طولانی مدت مى تواند شما را به پُرخورى بكشاند. ولى فشارهاى روانی كوتاه مدت معمولاً اشتها را از بین مى برند. افسردگى نیز در برخى افراد باعث بى اشتهایى مى شود.

بى اشتهایى عصبى یا آنورکسیا (ANOREXIA) اختلالى است كه در افراد مبتلا- معمولاً دختران جوان- تقریباً باعث ترك كامل غذاخوردن مى شود. این بیماران وسوسه غذا خوردن دارند، ولى از ترس چاق شدن چیزى نمى خورند. براى آنها نخوردن به اندازه خوردن راحت است.

درمان بى اشتهایى

اگر بى اشتهایى برای مدت کوتاه و به ندرت باشد، جاى نگرانى ندارد. اما اگر آخرین بارى را كه از غذا خوردن لذت برده اید به یاد ندارید، باید سعى كنید عادت عادى خوردن را باز به دست آورید.
در اینجا مواردى را كه برای افزایش اشتها باید به آنها توجه و عمل كنید، برایتان می گویم.


* به اندازه بخورید.

اشتهاى طبیعى، غذا خوردن به اندازه اى است كه وزن بدن را طبیعى نگاه دارد.

* اگر اشتهاى طبیعى دارید، باید انواعى از غذاها را بخورید.

اشتهاى زیاد به خوردن فقط یک نوع ماده غذا مثلاً گوشت، اشتهاى طبیعى نیست.

* اگر مرتباً خود را وادار به خوردن مى كنید، این هم علامت خوبى نیست.



*ویتامین بخورید.

خوردن روزانه مكمل مولتى ویتامین و مینرال ها به بازشدن اشتهاى كاهش یافته كمك مى كند و اگر كم خوردن شما باعث سوءتغذیه شده است، مصرف اضافی مواد غذایى آسیبى به شما نمى رساند.

* گاهى در افراد مسن تر با خوردن مکمل روى (ZINC) اشتها افزایش می یابد.

درباره لزوم خوردن مکمل روى با پزشك مشورت كنید.

* داروهایتان را كنترل كنید.

درباره احتمال اینكه نوع یا مقدار داروهاى مصرفى تان باعث بى اشتهایى شده باشد سئوال كنید. پزشك ممكن است دارو را با داروهاى دیگرى كه اشتها را از بین نمى برند عوض كند.

*هر چه را كه دوست دارید، بخورید.

اگر لذت غذا خوردن را از دست داده اید، برنامه غذایى خود را عوض كنید. ببینید كدام غذاها برایتان اشتهاآور است و از آنها بخورید. اگر بستنى دوست دارید، هرقدر كه مى خواهید بخورید. ما رژیم غذایى ناسالمى را توصیه نمى كنیم، اما اگر بستنى تنها راه رساندن كالرى مورد نیاز به بدن است، هر قدر كه مى خواهید بخورید. هدف بالا بردن ضریب اشتها است.

* حجم غذایتان را كم كنید.

غذا را با حجم كم و دفعات بیشتر بخورید. معده شما غذاى كمتر را بهتر مى پذیرد.

* در طی روز آب زیاد بخورید.

اگر برنامه ورزشى تازه اى شروع كرده اید، مهم ترین نیاز شما آب است. كم آبى بدن مى تواند بى اشتهایى ایجاد كند. پیش از شروع تمرین و بلافاصله بعد از آن یك لیوان آب بنوشید. به علاوه هر روز 8-6 لیوان آب بخورید.

* نزد پزشك بروید.

اگر بعد از دو هفته اشتهاى خود را باز نیافتید، براى معاینه كلى پیش پزشك بروید. قبل از درمان باید مشکلات و بیماری های جسمانى شما تشخیص داده شود. شاید فقط به یك دوره درمان با آنتى بیوتیك براى از بین بردن یك عفونت خفیف نیاز داشته باشید.
* سلامت روانى خود را بیازمایید.

اگر افسرده هستید، داروهاى ضدافسردگى تجویز شده توسط پزشك اشتهاى شما را برمى گرداند. با بازگشت سلامت روانى، اشتهاى شما نیز بازمى گردد.
* از متخصص كمك بگیرید.

بى اشتهایى عصبى معمولاً به درمان های خانگى جواب نمى دهد و افراد مبتلا به آن باید در بیمارستان بسترى شوند. معالجه ی آن مشكل است و نیاز به درمان شدید روان شناختى و تغذیه اى دارد. ممكن است تغذیه اجبارى از طریق تزریق درون سیاهرگى یا لوله معده اى لازم شود.

[آقا تختی]

افراد لاغر بخوانند

افزایش وزن برای افراد لاغر کار آسانی نیست و احتمالاً خود شما هم این مسأله را خوب می دانید. من نیز این مسأله را به خوبی درک می کنم، چون هر روز با آن سرو کار دارم. ساختار بدن من بطور ژنتیکی استخوانی است و سوخت و ساز بالایی دارد؛ در نتیجه افزایش وزن را برایم بسیار مشکل ساخته است. کلید افزایش وزن در این است که هر چیزی را" زیاد " کنید. زیاد بخورید، زیاد فعالیت کنید تا وزنتان زیاد شود. این سه اصل باید حسابی در ذهن شما جا بیافتد. خیلی از افراد تصور می کنند تمرینات بدنسازی ( پرورش اندام ) تنها راه افزایش وزن است. البته من با این مسأله مخالفتی ندارم، چون بخشی از کار، همین مسأله است. ولی نکته ای که مهم است، رژیم شماست.
ما سعی کرده ایم با ترجمه این مطالب تا سر حد امکان، برای افزایش وزن به شما کمک کنیم. امیدواریم که مفید واقع شوند.


مراحل افزایش وزن :

پنج مرحله برای افزایش وزن وجود دارد که به این ترتیب است :
1) میزان کالری یا انرژی ای را که در یک روز معمولی دریافت می کنید، محاسبه کنید. چیزی را تغییر ندهید و همانطور که هر روز می خورید یادداشت کرده و انرژی آن را محاسبه کنید. این کار را می توانید با استفاده از هرم غذایی انجام دهید. این مرحله بسیار اهمیت دارد، پس با دقت این عمل را انجام دهید. همچنین خودتان را وزن کنید.
2) بعد از انجام مرحله یک ، رژیم از روز بعد شروع می شود؛ بدین ترتیب که 500 کالری به آنچه هر روز مصرف می کردید بیافزایید. مثلاً اگر در یک روز معمولی 2000 کالری مصرف می کردید، بقیه ی هفته هر روز 2500 کالری مصرف کنید. بجای اینکه در سه وعده حجم زیادی غذا بخورید و یا اینکه کل روز مشغول خوردن باشید، انرژی روزانه را به 5 تا 6 وعده تقسیم کنید و وعده ها را با فاصله 5/2 تا 3 ساعت مصرف کنید. بخاطر داشته باشید باید " زیاد " بخورید تا وزنتان" زیاد " شود.
3) بدنسازی و ورزش، مرحله مهم دیگری برای افزایش وزن است که برای اطمینان از نتیجه کار بخش مربوط به آن را مطالعه کنید.
4) آخر هفته خودتان را وزن کنید. می بینید که پس از یک هفته وزنتان بیشتر شده است. انتظار نداشته باشید یک باره 4 تا 5 کیلو اضافه کنید. افزایش وزن به اندازه 5/0 تا 1 کیلو در هفته طبیعی است و بیشتر از این نشان دهنده افزایش بیش از حد چربی در بدن شماست. پس افزایش 5/0 تا 1 کیلو در هفته کافی است، اگر چه کم به نظر می رسد، ولی آخرماه 5/2 تا 4 کیلو می شود.
5) نکته مهم این است که وقتی وزن شما ثابت شد، در این موقع است که باید مقدار بیشتری غذا بخورید تا وزنتان دوباره بالا برود. بنابراین اگر با رژیمی که اجرا می کنید، وزنتان برای دو هفته ثابت ماند، نشان می دهد که باید به رژیم خود 250 کالری اضافه کنید و به همین ترتیب، هر دفعه که طی دو هفته وزن اضافه نکردید، دوباره 250 کالری اضافی به رژیم مصرفی تان بیفزایید.



* بسیار مهم : نکات کلیدی در مورد افزایش وزن


* از چربی ها دوری کنید! اگر چه هدف شما افزایش وزن است، ولی نباید بیش از حد چربی مصرف کنید. سراغ چیپس و شکلات نروید. غذاهای آماده و سرخ کردنی نخورید. بهترین چیز برای شما غذاهای پر پروتئین و کم چربی است مثل ماهی تن و سایر غذاهای دریایی، سینه مرغ، بوقلمون، گوشت کم چربی، میوه و سبزیجات.
* آب بنوشید! حداقل روزانه 2 لیتر ( معادل 8 لیوان ) یا بیشتر آب بنوشید. البته این مقدار آب زیاد است ولی این مقدار آب برای افزایش وزن لازم است.
* بخوابید! بله بخوابید! راحت ترین کاری که باید انجام بدهید و فراموش شده است. شما باید حداقل 8 ساعت در شب بخوابید و واقعاً به آن نیاز دارید.
نگرانی که خیلی از افراد در مورد افزایش وزن دارند این است که چگونه وزن خود را اضافه کنند، ولی چربی بدنشان زیاد نشود. بگذارید به شما بگویم چگونه؟ امکان ندارد! مگر اینکه استروئید مصرف کنید. افزایش وزن بدون اضافه کردن مقداری چربی اصولاً غیرممکن است. ولی چه اشکالی دارد که مقداری هم چربی اضافه کنید، به راحتی بعداً می توانید آن را از بین ببرید.


نمونه ای از یک سئوال در مورد افزایش وزن :


سلام، من یک پسر 22 ساله هستم. می خواستم از شما در مورد افزایش وزن سئوال کنم. من واقعاً لاغرم و می خواهم هم برای افزایش توان و هم برای ظاهری بهتر ، وزنم را افزایش دهم.
من قبول دارم که افراد لاغر متابولیسم ( سوخت و ساز ) بالایی دارند، آیا هیچ راه حلی برای کاهش آن وجود دارد؟ آیا با افزایش سن متابولیسم بدن بطور طبیعی کاسته می شود؟ به من گفته شده که بدنسازی کار کنم. ولی من وقت کافی برای تمرین بدنسازی ندارم.
ممنون می شم اگر من را راهنمایی کنید که چگونه وزنم را افزایش دهم؟ چه نوع غذاهایی را باید بخورم؟ چند بار در روز باید غذا بخورم؟ مقدار هر وعده غذایی ام چقدر باید باشد؟ من شنیده ام که سویا بسیار مغذی است درست است؟ سویا چه چیزهائی دارد؟

پاسخ : اجازه دهید اول در مورد میزان متابولیسم بدن صحبت کنم. متابولیسم پایه، حداقل انرژی لازم برای حفظ حیات بدن است که هر فرد در حالت بیداری و در شرایطی که در استراحت کامل به سر می برد، نیاز دارد. انرژی مصرف شده برای متابولیسم پایه در وهله اول به مقدار توده بدون چربی بدن ( عضلات، اندام ها و استخوان ها ) بستگی دارد. دیگر عوامل مؤثر بر متابولیسم پایه عبارتند از : - میزان سطح خارجی بدن؛ هر چه سطح بدن بیشتر باشد، حرارت تلف شده از طریق سطح بیشتر است.
- ***یت؛ مردان متابولیسم پایه بالاتری دارند، چون توده بدون چربی آنها بیشتر از خانم هاست.
- دمای بدن
- هورمون های تیروئیدی؛ افزایش مقدار آنها در بدن، متابولیسم را افزایش می دهد.
- مقدار فعالیت سیستم عصبی
- سن ؛ با افزایش سن متابولیسم پایه کاهش می یابد.
- وضعیت تغذیه ای ؛ مصرف کم موادغذایی متابولیسم را کُند می سازد .
- بارداری که متابولیسم پایه را افزایش می دهد.
- مصرف کافئین، قهوه و تنباکو که متابولیسم پایه را افزایش می دهند.
زمانی که فرد شدیداً کمبود وزن دارد، برای درمان آن، گاهی دارو درمانی نیز لازم است. پزشک باید عدم تعادل هورمونی بدن، افسردگی و دیگر بیماری های غیر ملموس مثل آنورکسیا1 و بولیمیا 2 ( کم خوری و پرخوری عصبی ) را درمان کند. در مورد برخی بیماران، خطر لاغری مفرط زمانی پیش می آید که پس از جراحی، بهبود با کندی صورت گیرد.
به نظر می رسد شما در مسیر درستی قرار گفته اید ، چون تمایل به درمان کمبود وزنتان دارید. دلیل اینکه اکثر افراد برای افزایش وزن سراغ بدنسازی و وزنه برداری می روند این است که این تمرینات بیش از ورزش های دیگر، موجب افزایش حجم و وزن عضلات می شود، در حالی که انرژی زیادی در بدن می سوزد. شما باید سعی کنید علاوه بر تنوع بخشیدن به موادغذایی مصرفی تان، به مرور غذاهای پرانرژی را بیشتر مصرف کنید، خصوصاً موادی را که حاوی روغن های گیاهی بیشتری هستند. پنیرهای پرچرب مثل پنیر تبریزی و پنیر پیتزا؛ مغزها و آجیل مثل گردو، بادام و بادام زمینی منابع مفید و پرکالری با روغن اشباع کم هستند . بهتر است از ترکیبات مواد غذایی مطلع باشید و یا برچسب آنها را مطالعه کنید تا مطمئن شوید ماده غذایی که انتخاب کرده اید روغن غیراشباع بیشتری داشته باشد. خشکبار مثل کشمش و انجیر، میوه های خشک شده مثل انواع برگه ها و موز میوه های پرکالری و مناسبی برای شما هستند که بهتر است پس از غذا مصرف شوند تا جلوی اشتهای شما را نگیرند. سعی کنید به جای نوشابه، آب میوه های شیرین شده بنوشید.



یک نوشیدنی پرکالری، پُر پروتئین و مناسب برای افزایش وزن :


مواد لازم: 1) یک لیوان شیر پرچرب
2) 3 قاشق غذاخوری پودر شیرخشک
3) 2 قاشق غذاخوری بستنی
4) 1 قاشق شکلات مایع یا یک چهارم لیوان میوه دلخواه مثل یک عدد موز
5) عسل یا شکر برای شیرین کردن معجون


روش تهیه: همه مواد را در مخلوط کن ریخته و با هم مخلوط کنید. به این ترتیب یک نوشیدنی مناسب برای میان وعده خود تهیه می کنید.
اگر روزانه یک لیوان از این نوشیدنی را مصرف کنید، 400 کالری به انرژی مصرفی تان اضافه می شود.

*پی نوشت :
1- anorexia یا بی اشتهایی عصبی : این بیماری به دلیل ترس فرد از افزایش وزن ایجاد شده و فرد دچار لاغری مفرط می شود که ازخوردن غذا امتناع می کند و یا غذا را می خورد، اما عمداً آن را برمی گرداند.
2- bulimia یا پرخوری عصبی : در این نوع بیماری، فرد اشتهای سیری ناپذیر دارد و پایان خوردن وقتی است که ناراحتی شکمی پیش آید. عوارض بولمیا عبارتست از خستگی، ضعف و کاهش تمرکز حواس که در ارتباط با دریافت ناکافی انرژی و سایر موادمغذی است.

[آقا تختی]

برای افزایش اشتها چه باید كرد؟




فردی كه دچار كمبود یا فقدان اشتهاست، خیلی كمتر از حالت معمول غذا می خورد. كمی ِ اشتها معمولاً به دلیل هضم كم مواد غذایی است. با جویدن طولانی غذا و نوشیدن مایعات سرد این حالت بدتر می شود. گاهی اوقات هم به دلیل عوامل روحی است.
عمل هضم به دلیل نفخ و گاز معده، كاهش حس چشایی و تنفس بد كاهش می یابد كه معمولاً باعث كمبود انرژی مورد نیاز بدن می شود.
كاهش اشتها باعث كاهش وزن می شود. پس یكی از راه های افزایش وزن درافراد لاغر ، افزایش اشتهای آنهاست.

كاهش اشتها می تواند به دلیل عوامل زیر باشد :

- اشكال در بلع مواد غذایی
- استفراغ و تهوع
- تغییر یا كاهش حس چشایی
- احساس سیری
- رشد تومور
- افسردگی
- درد
در بیشتر موارد، كاهش اشتها مشكل ثانویه است یعنی اختلال در سلامتی بدن، باعث كاهش اشتها می شود.

برای افزایش اشتها چه كاری باید انجام داد؟

- سعی كنید هرروز 3 وعده غذایی كامل و 3 میان وعده داشته باشید.
- بین وعده های اصلی غذایی، چیزی نخورید.
- برای افزایش هضم غذا و اشتها، می توانید یك وعده را مصرف نكنید تا برای خوردن وعده بعدی، اشتهای بیشتری داشته باشید.
- سعی كنید وعده های غذایی خود را در اوقات معینی مصرف كنید؛ یعنی برنامه غذایی مشخص و سر ساعت داشته باشید. مثلاً صبحانه را در ساعت 7 صبح ، ناهار در ساعت 12 و شام در ساعت 7 شب. همچنین اگر اشتهای شما برای صرف وعده اصلی كاهش نمی یابد ، می توانید دو میان وعده ، یكی در ساعت 10 صبح و یكی در ساعت 4 بعد از ظهر و نیز قبل از خواب میل كنید.
- تا جایی كه می توانید، غذا بخورید. با اشتهای زیاد غذا بخورید، زیرا تفكر شما در هضم و جذب غذا بسیار مؤثر است.
- به غذا به عنوان بخشی از درمان بیماری خود نگاه كنید؛ یعنی نگوئید میل ندارم. فكر كنید دارو مصرف می كنید.
- حتماً صبحانه بخورید.
- غذاهای خوشمزه را با فاصله زمانی كم و هر بار به مقدار كم مصرف كنید.
- غذاهای پر كالری مصرف كنید كه به راحتی خورده می شوند؛ مثل انواع دسر، ژله ، بستنی ، ماست و شیر پرچرب، شیرموز و شیركاكائو .
- غذا را سرد یا با دمای معمولی بخورید تا طعم و بوی آن را كاهش دهد.
- كاری كنید اوقات صرف غذا دلپذیر و خوشایند باشد.
- در منزل همراه با اعضای خانواده و در خارج از منزل با دوستان خود غذا بخورید.
- بعد از تمام شدن غذا، آب و سایر نوشیدنی ها را بنوشید، زیرا نوشیدن مایعات در موقع صرف غذا باعث می شود خیلی زود احساس سیری كنید.
- قبل از صرف غذا، یك ساعت ورزش كنید ، ولی سنگین نباشد.


كارهایی را كه نباید انجام دهید : - خودتان را مجبور به خوردن نكنید.
- كاری نكنید كه این كم اشتهایی، روابط شما را با سایر خانواده اتان تحت تاثیر قرار دهد.


اشتها آورها :

اگر هنوز هم دچار بی اشتهایی بودید، می توانید از مواد زیر برای افزایش اشتها استفاده كنید :
- مقداری زنجبیل تازه را ریز ریز كنید. مقداری آب لیمو ترش و نمك به آن اضافه كنید و آن را بجوید.
- مقدار هل و دارچین و برگ بوی خشك را له كنید و به مقدار مساوی با هم مخلوط كنید. یك قاشق مرباخوری از این مخلوط را بخورید.
- پودر فلفل سیاه، پودر زنجبیل خشك و شكر را با عسل مخلوط كنید و به صورت گلوله در آورید. برای مدتی این مخلوط را در دهان نگه دارید كه بی اشتهایی شما را تسكین خواهد داد.
- انار بخورید كه می توانید نمك و فلفل سیاه هم به آن اضافه كنید.
- مقداری نمك و پودر زیره سبز را روی آناناس بریزید و آن را بخورید.


با پزشكتان مشورت كنید : اگر بعد از یك هفته، با وجود انجام روش های بالا، اشتهای شما افزایش نیافت، به پزشك مراجعه كنید زیرا كاهش اشتها می تواند علامت یك بیماری جدی تر باشد.


اگر هر یك از علائم زیر را مشاهده كردید، به پزشك خود اطلاع دهید:

- تهوع
- نخوردن غذا به مدت یك روز یا بیشتر
- كاهش وزن به میزان 5/2 كیلو گرم یا بیشتر
- احساس درد موقع غذا خوردن
- ادرار نكردن به مدت یك روز كامل
- مدفوع نکردن به مدت دو روز یا بیشتر
- ادرار با فاصله زمانی غیر متناوب، همراه با بو یا سوزش یا خیلی زرد رنگ.
- داشتن حالت تهوع بیش از 24 ساعت

[آقا تختی]

راه حل مشكل لاغری





لاغری یك بیماری مزمن است و مثل هر بیماری مزمن دیگری برای درمان نیاز به زمان دارد.

علل لاغری :
الف) فشارهای درونی، استرس ها و افسردگی
ب) بیماری هایی از قبیل : هیپرتیروئیدیسم (پر‌كاری تیروئید)، دیابت (بیماری قند خون بالا)، بیماری‌های انگلی، بیماری‌های گوارشی
ج) اختلال تغذیه‌ای ( دریافت كم كالری و فعالیت زیاد )
د) ژنتیك و ارث

درمان لاغری :
درمان های لاغری به دو دسته دارویی و رژیم درمانی تقسیم می شوند .
1- هرگز در درمان لاغری خود از دارو استفاده نكنید، چرا كه دارو غذا نیست و در هر حال دارای عوارضی می‌باشد (به استثنای داروهای اشتها آور و تقویتی كه توسط پزشك تجویز می‌شود).
2- در درمان لاغری خود هیچگاه عجله نكنید. یادتان باشد كه رعایت رژیم غذایی با افزایش تدریجی وزن، علاوه بر اینكه برای فرد لاغر قابل تحمل تر است، عوارضی نیز نداشته و تقریباً غیر قابل بازگشت می‌باشد ( یعنی وزنی را كه فرد با رژیم به اضافه كرده است ، از دست نخواهد داد).

چرا لاغر هستم؟
این اولین سؤالی است كه یك فرد لاغر باید از خود بپرسد. مشكلاتی چون پركاری تیروئید ، اختلالات هورمونی و ناراحتی روحی تأثیر مستقیمی بر غذا خوردن فرد دارند . وجود انگل در روده ها و یا بیماری های عفونی دوره ای هم دلایل دیگری برای لاغری مفرط فرد هستند .
با شناسایی علت لاغری، خیلی راحت تر می توان برای حل این مسئله اقدام كرد. دراین صورت راه درمان را می شناسیم و موانع را یكی یكی از سر راه بر می داریم .
مثالی را برای شما بیان می كنیم تا موضوع روشن تر شود. مینا در دانشگاهی خارج از شهر خود تحصیل می كند كه مجبور است دور از خانه و تنها باشد. غذای دانشگاه را دوست ندارد و حوصله غذا درست كردن هم ندارد.
اصلاً حوصله غذا خوردن هم ندارد . هر دفعه كه به خانه می رود، مادر از لاغر شن روز به روزش شكایت می كند . خودش هم احساس می كند ریزش موهایش خیلی زیاد شده است. تا اینكه یك روز از ضعف و معده درد شدید به پزشك مراجعه می كند. پزشك داروهای مناسب برای درمان التهاب معده را به او می دهد و به متخصص تغذیه ارجاعش می دهد.
مشكل مینا تنهایی و دوری از خانواده است . او به كمك مشاور روانشناس راه مناسبی می یابد تا دوستان جدیدی پیدا كند و مشاور تغذیه نیز یك برنامه غذایی صحیح به او ارائه می دهد . مینا پس از سه ماه سلامتی كامل خود را به دست می آورد.
پس بهتر است اول دلایل لاغری را پیدا كنیم. قدم بعدی ، اجرای برنامه غذایی صحیح برای افزایش وزن است .اگر احساس می كنید كه لاغر هستید و نیاز دارید چند كیلو به وزن خود اضافه كنید، راه حل این نیست كه فقط غذاهای پر چرب و شیرین مصرف كنید . با چنین راه حلی فقط چربی های ذخیره ای بدنتان را افزایش داده اید.



حال به ترتیب مراحل اصولی افزایش وزن را برایتان بیان می كنیم.

مرحله اول
با انجام فعالیت های ورزشی و نرمش های منظم ، نیاز بدن به انرژی افزایش می یابد و این كار دو فایده دارد:
1- اشتها شما به غذا خوردن بیشتر می شود و احساس كسالت در شما از بین می رود.
2- غذایی كه می خورید در بدن شما ، صرف ساخته شدن عضلات می شود نه تجمع چربی های زائد بدن.
كم تحركی موجب تحلیل عضلات شده و دراین صورت فرد حتی توانایی انجام فعالیت های روزمره مثل بالا و پائین رفتن از پله ها را نیز نخواهد داشت. بنابراین اضافه كردن چربی به این بدن ضعیف هیچ فایده ای نخواهد داشت.
یك فرد مسن و از پا افتاده، عضلات تحلیل رفته ای دارد. اما یك فرد مسن و چاق با فعالیت كم و همان میزان عضله، باید وزنی حدود دو برابر را حمل كند و این وزن اضافی انجام فعالیت ها را برای او مشكل خواهد كرد.

مرحله دوم
افزایش انرژیِ دریافتی است.
یك زن جوان و سالم روزانه به 2000 كیلو كالری و یك مرد جوان و سالم به 2200 كیلو كالری انرژی نیاز دارد . یك برنامه غذایی تأمین كننده 2000 كالری ، به شرح زیر است:
صبحانه ساعت7 صبح : 1 لیوان شیرپرچرب + 60 گرم غلات صبحانه ویتامینه + 2 قاشق چایخوری عسل كه به شیر و غلات اضافه شود.
ساعت 10 : یك لقمه نان و پنیر كه به اندازه 2 كف دست نان و 30 گرم پنیر (1 قوطی كبریت) و 1 عدد گردو میان وعده مناسبی در بین كار یا زنگ تفریح كلاس خواهد بود .
نهار ساعت 12: زرشك پلو و مرغ كه برنج آن 15 قاشق است كه با یك قاشق غذا خوری روغن مایع پخته شده ، مرغ به اندازه130 گرم گوشت داشته باشد ( یك ران كامل ) ، به علاوه 1 كاسه ماست پر چرب ( 240 سی سی) ، 2 عدد خیار و یك گوجه فرنگی ریز شده به عنوان سالاد در كنار غذا به همراه یك قاشق مربا خوری سس مایونز و 1 قاشق مربا خوری روغن زیتون.
عصرانه ساعت 4: چای و یك عدد شیرینی یا 3 تا 4 بیسكویت ترد.
ساعت 6: 1 لیوان آب میوه طبیعی یا یك عدد میوه.
شام ساعت 8 (برای شام دو انتخاب دارید. هر كدام را كه دوست دارید بخورید) :
انتخاب اول - یك آش استثنایی كه دارای 1 لیوان حبوبات پخته + 30 گرم گوشت + نصف لیوان سبزیجات پخته + نصف لیوان رشته پخته . این غذایی است كه شما باید بخورید و می توانید مقادیر آن را به تعداد افراد خانواده چند برابر كنید.
انتخاب دوم- ماكارونی دارای نصف لیوان ماكارونی پخته +60 گرم گوشت چرخ كرده + سالادی استثنایی كه دارای 1 لیوان كاهو، خیار و گوجه فرنگی ریز شده و نصف لیوان لوبیا سفید پخته شده است.
قبل از خواب : یك عدد میوه.

یك رژیم غذایی مناسب برای كسی كه قصد دارد وزنش را افزایش دهد باید به گونه ای باشد كه از همه گروه های غذایی به اندازه مورد نیاز میل كند و سعی نماید در هر وعده ، از همه گروه ها ( نان و غلات ، میوه ها ، سبزی ها ، گوشت و حبوبات ، شیر و لبنیات ) بخورد. مثلاً ناهار فقط نان و یك تكه كباب نخورد، بلكه به همراه آن سبزی یا سالاد و ماست یا دوغ میل كند.

نكاتی كه باید رعایت شود....
1. برنامه غذایی یك روزتان را با ذكر ساعت بنویسید و آن را با برنامه غذایی كه در بالا داده شده است، تطبیق دهید. چقدر كمتر می خورید؟ فاصله غذاهایتان چقدراست؟ سعی كنید هیچ وعده ای را حذف نكنید . هیچ كاری مهم تراز سلامتی تان نیست، پس خودتان را عادت دهید سر ساعت غذا بخورید.
2. اگر واقعاً نمی توانید زیاد بخورید ، از مواد غذایی كم حجم و پر كالری در فواصل غذاهایتان استفاده كنید. مغزهایی چون فندق ، بادام و گردو خوراكی هایی خوشمزه، مفید و پر كالری هستند. چند عدد بیسكویت كرم دار، یك تكه نان سوخاری و پنیر خامه ای یا یك بستنی میوه ای خامه دار نیز انتخاب های خوبی هستند. 3. اگراستخوان بندی ظریفی دارید، لازم نیست حتماً به وزن ایده آل برسید. خودتان را آزار ندهید، حتی اگر در محدوده سلامتی هم باشید، برای شما خوب است.

[آقا تختی]

افزایش وزن در افراد لاغر با ورزش یا با پرخوری؟




اگر فكر می كنید خیلی لاغر هستید و می خواهید وزن خود را افزایش دهید، ننشینید و فقط بخورید. برای افزایش وزن بایستی همیشه عضلات خود را افزایش دهید نه چربی بدنتان را.
برای تولید ماهیچه، بایستی یك برنامه ورزشی منظم را شروع كنید. حتماً به یك كلاس ورزشی بروید وسعی كنید ورزش های مخصوص برای كاهش وزن را یاد بگیرید كه در عین حال عضلات بازوها و پاهایتان را قوی تر كند.
وقتی ورزش می كنید، اشتهایتان زیاد می شود و در این صورت نیازتان به مواد مغذی تأمین خواهد شد.
برای ساخت نیم كیلوگرم ماهیچه درهفته، روزانه 15 گرم پروتئین اضافی لازم است و نیازی نیست تا پرخوری كنید. بدین طریق عضلات بیشتر از چربی های بدن افزایش می یابند.
برای شروع یك برنامه ورزشی منظم هیچ وقت دیر نیست. از همین حالا می توانید شروع كنید. افرادی كه كمبود وزن دارند، ضعیف و نحیف به نظر می آیند كه به دلیل كمبود عضلات است نه چربی بدن. اگر فعالیت شما كم باشد، به مرور توده عضلانی تان را از دست می دهید تا جایی كه قادر نخواهید بود كارهای روزمره خود مثل بالا رفتن از پله، بلند شدن از صندلی و... را انجام دهید چون عضلاتتان به اندازه كافی قوی نیستند تا وزن شما را جابجا كنند.
اگر لاغر هستید، هرگز سعی نكنید چربی خود را افزایش دهید. كسانی كه اضافه وزن دارند، حجم عضلات ضعیفشان دو برابر است و مجبورند روزانه بیشتر از 10 یا 20 كیلو چربی اضافی را با خود جابجا كنند.
وقتی بطور مرتب و روزانه ورزش كنید و مقدار عضلات خود را افزایش دهید، اشتهایتان نیز افزایش می یابد و بدون اینكه متوجه شوید، بیشتر از قبل خواهید خورد.

ورزشكاران حرفه ای و بدنسازان برای تأمین نیازهای انرژی شان، روزانه مقادیر زیادی غذا مصرف می كنند. بعنوان مثال جداول تمرینات ورزشی فوتبالیست ها، دارای هر نوع ماده غذایی به مقدار فراوان است. اگر در اثر بیماری كوتاه مدت ( نه طولانی)، مقدار زیادی از وزن خود را از دست دادید، نگران نباشید. زیرا به تدریج و بعد از رفع بیماری، اشتهایتان به غذا بهبود خواهد یافت و بدون پرخوری، به وزن طبیعی خود بازخواهید گشت.
اما اگر بدون علت، وزنتان به مقدار زیادی كاهش یافت، آن را جدی بگیرید و حتماً به یك متخصص تغذیه یا پزشك مربوطه مراجعه كنید و مشكل خود را با او در میان بگذارید.