عوارض مصرف زیاد مکمل املاح

[tavakkol23]

عوارض مصرف زیاد مکمل املاح




کلسیم:


این ماده‌ی معدنی (http://www.tebyan.net/teb.aspx?nid=872)که در رشد، سلامت و استحکام استخوان‌ها و دندان‌ها موثر است، چنانچه به صورت قرص یا آمپول به مقدار زیاد و مکرر و بیش از نیاز بدن استفاده شود، عوارض زیر را به دنبال دارد:
- رسوب در بافت‌های نرم
- ایجاد سنگ‌های مجاری ادراری
- اختلالاتی در چشم
- ناشنوایی به علت رسوب در گوش
- یبوست
- اختلال در جذب آهن، روی و منگنز و باعث کمبود این املاح در بدن می ‌شود.

فسفر:


این ماده‌ی معدنی همراه با کلسیم در رشد و استحکام استخوان‌ها و دندان‌ها نقش مهمی دارد. بهترین منبع غذایی فسفر (http://www.tebyan.net/teb.aspx?nid=1467) و کلسیم، لبنیات شامل شیر، ماست، پنیر، کشک و بستنی می ‌باشد.
عوارض مصرف زیاد فسفر عبارت‌اند از:
- کاهش تراکم استخوان
- کاهش تودهی استخوانی
- شکستگی استخوان‌ها
- اختلال در رشد

آهن:


این عنصر (http://www.tebyan.net/teb.aspx?nid=884) در بدن انسان نقش مهم و حیاتی به عهده دارد و در خون ‌سازی موثر است. همچنین در تنفس سلولی نقش مهمی به عهده دارد و موجب افزایش قدرت ایمنی بدن می ‌شود و در قدرت یادگیری به خصوص در کودکان موثر است.
این ماده‌ی معدنی مهم و حیاتی در موادی از قبیل جگر، دل و قلوه، گوشت قرمز، مرغ و ماهی به مقدار کافی وجود دارد. علاوه بر آن در منابع گیاهی مانند سبزی‌ ها، مغزها و حبوبات موجود است.
لازم به ذکر است که منابع گیاهی آهن جذب خوبی ندارند، ولی آهن موجود در منابع حیوانی به خوبی جذب شده و در بدن مورد استفاده قرار می گیرد.
برخی افراد برای حفظ سلامت و افزایش مقاومت در برابر بیماری‌ها خودسرانه از منابع دارویی آهن از قبیل قرص، شربت یا آمپول استفاده می ‌نمایند. چنانچه این کار بدون توصیه ‌ی پزشک صورت گیرد، نه تنها مفید نیست، بلکه می‌ تواند به سلامت انسان لطمات جدی وارد سازد و حتی ممکن است موجب عوارضی از قبیل:
- تجمع غیرطبیعی آهن در کبد
- تخریب شریان‌ها
- عوارض قلبی- عروقی
- تخریب بافت‌ها
و عوارض ناگوار دیگری در بدن شود.

روی:


این ماده‌ی معدنی (http://www.tebyan.net/teb.aspx?nid=12040) که ممکن است برای برخی افراد ناشناخته باشد، در سلامت انسان اثرات مهمی به عهده دارد. روی در رشد، بلوغ ***ی، سلامت پوست، مو و ناخن موثر است. منابع غذایی روی عبارت‌اند از: پروتئین‌های حیوانی مانند انواع گوشت سفید و قرمز، تخم ‌مرغ، لبنیات و منابع گیاهی روی عبارت‌اند از: حبوبات، مغزها، غلات.
منابع حیوانی روی نسبت به منابع گیاهی جذب بهتری دارند.
این ماده‌ی معدنی مفید چنانچه به مقدار زیاد و مکرر به صورت منابع دارویی مصرف شود، باعث بروز اختلالاتی از قبیل تحریک دستگاه گوارش و استفراغ می‌ شود.
در افراد مبتلا به اختلالات کلیوی که دیالیز می‌ شوند، آلودگی مایعات دیالیز با این فلز می ‌تواند موجب مسمومیت و عوارضی از قبیل کم ‌خونی، تب، اختلالات سیستم عصبی شود.
مصرف منابع دارویی مواد مغذی، به جز در موارد ضروری و با توصیه‌ ی پزشک یا رژیم ‌شناس، در سایر موارد به ‌هیچ وجه توصیه نمی ‌شود، زیرا منابع دارویی مواد مغذی، دارای عوارض جانبی هستند و چنانچه بی ‌رویه مصرف شوند، باعث ایجاد اختلالات ناگوار و گاه جبران ناپذیری در انسان می ‌شوند.

ید:


ید از املاحی است که در حفظ سلامت انسان نقش بسیار مهمی به عهده‌ دارد و کمبود آن عارضه‌ای به نام گواتر آندمیک ایجاد می ‌نماید. ید در سوخت و ساز مواد انرژی زای بدن نقش دارد. همچنین در رشد، پروتئین‌ سازی، تولید مثل و تکامل سیستم عصبی نقش مهمی به عهده‌ دارد.
کمبود ید در دوران جنینی به علت تغذیه ‌ی نامناسب و کمبود شدید آن در برنامه ‌ی غذایی مادران باردار، موجب بروز اختلال در رشد جسمی و ذهنی کودک می‌ شود که می ‌تواند تا آخر عمر گریبان ‌گیر شخص باشد.
ید در خاک مزروعی وجود دارد و از این طریق وارد محصولات گیاهی می ‌شود و انسان با مصرف مواد گیاهی نیاز خود را به این ماده‌ی معدنی تامین می ‌کند. همچنین با مصرف لبنیات (به علت مصرف گیاهان حاوی ید توسط دام)، به بدن انسان می‌ رسد. ماهی و محصولات دریایی از منابع بسیار غنی ید هستند.
ید در مناطق کوهستانی به مقدار کافی در خاک مزروعی وجود ندارد، در نتیجه محصولات گیاهی و لبنیات، حاوی مقدار کافی ید نیستند و ساکنین این مناطق در معرض کمبود ید و عارضه‌ی ناشی از آن یعنی «گواتر» قرار می‌ گیرند که باید از نمک ید‌دار یا تزریق آمپول‌های روغنی حاوی ید استفاده کنند.
مصرف بی‌رویه ‌ی منابع دارویی ید می ‌تواند زیان‌های جدی برای انسان به بار آورد؛ برای مثال باعث بروز گواتر در انسان می‌ شود.
بنابراین درمان گواتر ناشی از کمبود ید (هیپوتیروئیدیسم (http://www.tebyan.net/teb.aspx?nid=16543)) و نیز پرکاری غده تیروئید (هیپرتیروئیدیسم (http://www.tebyan.net/teb.aspx?nid=17813)) باید حتما تحت نظر پزشک متخصص غدد انجام شود.

فلوئور:


این ماده‌ی معدنی که منابع اصلی آن آب، ماهی و محصولات دریایی و چای می‌باشد، در حفظ سلامت و پیشگیری از پوسیدگی دندان‌ها و پوکی استخوان نقش مهمی به عهده دارد.
زیاد‌ه‌ روی در مصرف فلوئور به صورت دارویی می ‌تواند عارضه‌ ی «فلوئوروزیس» یا «تغییر رنگ دندان و قهوه‌ای شدن آن» و یا «خال خال و خط‌ دار شدن دندان‌ها» را ایجاد نماید. بنابراین مصرف این ماده‌ی معدنی باید حتما تحت نظر پزشک و در حد اعتدال انجام شود.

منگنز:


منگنز از املاحی است که در ساختمان بسیاری از آنزیم‌ها وجود دارد و وظایف مهمی از قبیل رشد، تولید مثل، شرکت در سوخت و ‌ساز کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها، تشکیل بافت همبند و اسکلت بدن انسان را به ‌عهده دارد.
این ماده‌ی معدنی در غلات سبوس‌‌دار، حبوبات، مغزها و چای به مقدار قابل توجه و در سبزی‌ها و میوه‌ها به مقدار متوسط وجود دارد. مسمومیت ناشی از استفاده‌ی بی‌ رویه و زیاد از حد منابع تزریقی یا دارویی این ماده‌ی معدنی می ‌تواند موجب بروز عوارضی از قبیل سردرد، گیجی و اختلال در عملکرد کبد شود.

سلنیوم:


این ماده‌ی معدنی در ساختمان آنزیم‌ها وجود دارد و از این طریق در سلامت انسان تأثیر مهمی به عهده‌ دارد. همچنین سلنیوم اثرات آنتی ‌اکسیدانی داشته و نقش آن در پیشگیری از سرطان شناخته شده است.
این ماده‌ی مغذی در منابعی مانند ماهی و محصولات دریایی، جگر، کلیه، گوشت و مرغ وجود دارد. مقدار سلنیوم موجود در غلات با میزان سلنیوم موجود در خاک مزروعی در ارتباط است.
مصرف مکرر و زیاد از حد منابع دارویی این عنصر می ‌تواند موجب اختلالات گوارشی و عصبی، عوارض پوستی و ناخن و پوسیدگی دندان شود.

نتیجه ‌گیری


با توجه به مطالب بالا می ‌توان این‌گونه نتیجه ‌گیری کرد که برای برخورداری از سلامت، شادابی، طول عمر و مقاومت در برابر بیماری‌ها، برخورداری از برنامه ‌ی غذایی کافی، متعادل و متنوع لازم و ضروری است و برای تامین نیازمندی‌های تغذیه ‌ای خود، از منابع غذایی ویتامین‌ها، املاح و سایر مواد مغذی به مقدار کافی و مناسب استفاده نمایید.
مصرف منابع دارویی مواد مغذی، به جز در موارد ضروری و با توصیه‌ ی پزشک یا رژیم ‌شناس، در سایر موارد به ‌هیچ وجه توصیه نمی ‌شود، زیرا منابع دارویی مواد مغذی، دارای عوارض جانبی هستند و چنانچه بی ‌رویه مصرف شوند، باعث ایجاد اختلالات ناگوار و گاه جبران ناپذیری در انسان می ‌شوند

[tavakkol23]

عوارض مصرف زیاد ویتامینa و d


ویتامین a :
چنانچه منابع حیوانی غنی از ویتامین a مانند جگر، به مقدار زیاد و مکرر مصرف شوند، می تواند موجب بروز مسمومیت حاصل از تجمع ویتامین a در کبد شود. در بعضی موارد دیده شده که مصرف زیاد و مکرر مواد حاوی کاروتنوئیدها (پیش ساز ویتامین a) مانند آب هویج ، آب گوجه فرنگی و آب سایر سبزی ها یا میوه های حاوی ویتامین a ، رنگ زرد در پوست ایجاد می نماید.
برخی از افراد تصور می کنند که مصرف این مواد موجب اختلالات کبدی و بروز یرقان در شخص می شود. این تصور صحیح نیست و مصرف منابع گیاهی ویتامین a به طور معمول هیچ گونه عارضه ای در کبد ایجاد نمی کند و رنگ زرد حاصله، ارتباطی با یرقان ندارد، بکله این زردی در پوست به علت تجمع کاروتن (که زرد رنگ است) می باشد. در این حالت، مخاط پوست زرد نمی شود، در حالی که در یرقان رنگ زرد مخاط ها علامت مشخصی است.
با قطع مصرف منابع غذایی کاروتن، زردی پوست به زودی برطرف می شود. بنابراین می توانیم بدون نگرانی از مسمومیت حاصل از تجمع ویتامین ها و مواد معدنی، از منابع غذایی سرشار از ویتامین ها و املاح استفاه کنیم و از خواص بسیار مفید و حیاتی آنها بهره ببریم.
اما چنانچه بر اثرات مکمل های دارویی مانند انواع قرص، کپسول و منابع تزریقی ویتامین ها و املاح مروری داشته باشیم، به این نتیجه می رسیم که مصرف مداوم و مکرر این مواد، عوارض و اختلالات ناشی از مسمومیت ویتامینی و مواد معدنی را در انسان ایجاد می نماید.
مصرف مکرر قرص های حاوی ویتامین a با میزان بالا می تواند موجب بروز مسمومیت ویتایمنی در بدن شود.
از عوارض مسمومیت با ویتامین a می توان تغییرات در پوست (خشک شدن و پوسته پوسته شدن)، شکنندگی ناخن ها، ریزش مو، خشکی لب ها، ترک خوردن گوشه ی دهان، خشکی بینی و چشم ها، التهاب لثه ها، بی اشتهایی، خستگی و کوفتگی، سردرد، تحریک پذیری،استفراغ در کودکان و شیرخواران را نام برد. در مادران باردار مسمومیت ، خطر نقص عضو جنین را به همراه دارد.
در حالی که مصرف منابع غذایی این ویتامین، با دارا بودن اثرات مفید در سلامت انسان از قبیل تاثیر در رشد بدن، سلامت پوست و مخاط ها، تقویت بینایی و حفظ مقاومت بدن در برابر عفونت ها و بیماری ها، باعث مسمومیت ویتامینی و عوارض ناگوار ناشی از آن نخواهد شد. به خصوص چنانچه انسان از منابع گیاهی ویتامین a از قبیل سبزی های برگ سبز(مانند اسفناج و کلم بروکلی) و سبزی های با رنگ نارنجی و نارنجی مایل به قرمز(مانند هویج، گوجه فرنگی و کدو حلوایی) و نیز میوه هایی مانند زردآلو، طالبی، انبه و هلو استفاده نماید، در معرض خطر عوارضی ناشی از مسمومیت این ویتامین قرار نخواهد گرفت.




ویتامین d :
ویتامین d نیز از دسته ی ویتامین های محلول در چربی است و مصرف بیش از حد آن، به خصوص اگر همراه با مصرف زیاد کلسیم باشد، می تواند به مسمومیت منجر شود.
استفاده از قرص و آمپول ویتامین d با میزان بالا و به طور مکرر، می تواند عوارضی از قبیل رسوب کلسیم در بافت های نرم مانند کلیه ها، ریه ها، قلب و گوش ایجاد نماید که در کلیه ها موجب بروز سنگ کلیه، در ریه ها و قلب باعث عوارض ریوی و قلبی، و در گوش به اختلالات شنوایی و کری منجر می شود. همچنین عوارض دیگری مانند سردرد، تهوع، استفراغ، ضعف، تشنگی زیاد، افزایش حجم ادرار، یبوست، تاخیر در رشد در شیرخواران ، اختلالات گوارشی و شکنندگی استخوان ایجاد می شود.
با توجه مختصری درمی یابیم که با وجود آن که ویتامین d برای سلامت انسان بسیار ضروری است و تاثیر مهمی در رشد و استحکام استخوان ها و دندان ها دارد و نیز کمبود آن موجب بروز راشیتیسم، نرمی استخوان در بزرگسالان و پوکی استخوان به خصوص در سالمندان می شود، ولی استفاده ی نا به جا و بیش از حد لازم این ویتامین می تواند اختلالات مهم و ناگواری بر سلامت انسان به جای گذارد و انسان را در معرض عوارض فراوانی قرار دهد.

[tavakkol23]

عوارض مصرف زیاد ویتامین های E،B وC




http://www.emdadgar.com/article/images/articles/2009_01/598/000000000.jpg



ویتامینE


ویتامین E (http://www.tebyan.net/Social/Nutrition/BodysNutritionallSubstances/Vitamins/2007/1/15/31576.html) از دیگر ویتامین‌های محلول در چربی است. این ویتامین به ‌طور طبیعی در جوانه‌ها (http://www.tebyan.net/Social/Nutrition/FoodProperties/Vegetables/2006/6/14/18079.html) (غلات و حبوبات)، غلات سبوس‌ دار (http://www.tebyan.net/Social/Nutrition/FoodProperties/Grains_Lentils/2005/8/8/12336.html) و روغن‌های گیاهی (http://www.tebyan.net/Social/Nutrition/BodysNutritionallSubstances/Fats/2006/9/14/23909.html) وجود دارد.
ویتامینE از ویتامین‌های ضروری برای انسان است و موجب سلامت و استحکام غشاهای سلولی و محافظت سلول می ‌شود. این ویتامین جزو ویتامین‌های آنتی‌اکسیدان می‌ باشد و در پیشگیری از بروز سرطان و بیماری‌های قلبی- عروقی موثر می‌ باشد. اثرات ویتامینE در پیشگیری از بیماری‌های دیگری نیز به اثبات رسیده است.
مسمومیت حاصل از مصرف زیاد ویتامین E ، کمتر از سایر ویتامین‌های محلول در چربی است، زیرا بدن انسان قادر به تحمل مقادیر بالای این ویتامین است، ولی چنانچه ویتامینE در مقادیر خیلی بالا و به صورت قرص، کپسول یا فرم‌های تزریقی مصرف شود، باعث مسمویت ویتامینی در بدن می شود.
عوارض حاصل از مصرف خیلی زیاد مکمل ویتامین E :
- مانع استفاده‌ی بدن از سایر ویتامین‌های محلول در چربی می‌ شود. بنابراین ممکن است انسان در معرض کمبود سایر ویتامین‌های محلول در چربی قرار گیرد.
- با رسوب کلسیم (http://www.tebyan.net/Social/Nutrition/BodysNutritionallSubstances/Salts/2003/2/10/1428.html) در استخوان‌ها اختلال ایجاد می ‌کند.
- موجب اختلال در ذخیره‌ی ویتامین‌ A در کبد می شود و مقدار آن را کاهش می ‌دهد.
- می ‌تواند زمان انعقاد خون را نیز افزایش دهد.
مصرف منابع غذایی ویتامینE در حفظ سلامت انسان تأثیر مهمی دارد و چنانچه به مقدار زیاد مصرف شود، خطر مسمومیت و ایجاد عوارض و اختلالات ناشی از آن را ندارد. بنابراین بهتر است به جای مصرف منابع دارویی ویتامینE ، از منابع غذایی آن استفاده شود.




ویتامین B1


تیامین یا ویتامین B1 (http://www.tebyan.net/Social/Nutrition/BodysNutritionallSubstances/Vitamins/2002/11/23/733.html) از ویتامین‌های محلول در آب است که در سلامت اعصاب نقش مهمی دارد و کمبود آن باعث ایجاد عوارض عصبی می ‌شود.
براساس تحقیقات، تزریق مقادیر بالای این ویتامین عوارضی از قبیل سردرد، تشنج (http://www.tebyan.net/Social/Hygiene_Health/BodyHealth/WellbeingOfMother_Child/CommonDeseasesofChildhood/2004/12/7/9603.html) ، ضعف عضلات، بی ‌نظمی در ریتم قلب (آریتمی قلبی) و واکنش‌های آلرژیک را ایجاد می ‌نماید. در حالی که استفاده از منابع غذایی سرشار از ویتامین B1 نه تنها در انسان عارضه‌ ای ایجاد نمی ‌کند، بلکه در حفظ سلامت و فعالیت سیستم عصبی نقش مهمی به عهده دارد.




ویتامین B3


نیاسین یا ویتامین B3 (http://www.tebyan.net/Social/Nutrition/BodysNutritionallSubstances/Vitamins/2002/11/26/760.html) از دیگر ویتامین‌های گروه B می‌ باشد که در منابعی مانند گوشت کم‌ چرب، مرغ، ماهی، بادام‌ زمینی و مخمر یافت می ‌شود.
این ویتامین در سوخت و ساز مواد انرژی ‌زا نقش مهمی دارد. همچنین در تنفس داخل سلولی دخالت دارد.
مضرات استفاده‌ی مکرر از منابع دارویی نیاسین عبارتند از:
- عوارض آلرژیک، از قبیل گر گرفتگی
- تشدید جراحات بیماران مبتلا به زخم ‌معده (http://www.tebyan.net/social/hygiene_health/bodyhealth/medicalknowhow/intestineproblems_breathingproblems/2007/1/2/31112.html)
- تشدید عوارض آسم (http://www.tebyan.net/Social/Hygiene_Health/BodyHealth/MedicalKnowHow/IntestineProblems_BreathingProblems/2005/8/3/12299.html)
- به جا گذاشتن اثرات سمی در کبد
- ایجاد اختلالات کبدی (http://www.tebyan.net/Social/Hygiene_Health/BodyHealth/MedicalKnowHow/Liver_Kidneys/2006/9/6/23127.html)




ویتامین B6


یکی دیگر از ویتامین‌های گروه B، پیریدوکسین یا ویتامین B6 (http://www.tebyan.net/Social/Nutrition/BodysNutritionallSubstances/Vitamins/2002/12/1/750.html) است که در سلامت اعصاب و نیز خون سازی موثر است.
این ویتامین در موادی مانند گوشت، غلات سبوس‌دار، سبزی‌ها و مغزها وجود دارد که با مصرف این مواد نیاز انسان به این ویتامین تامین می ‌گردد، ولیاستفاده‌ی زیاد و بی‌ رویه از منابع دارویی ویتامین B6 می ‌تواند به ایجاد عوارض عصبی همراه با اختلالات در راه رفتن، ضعف و بی ‌خوابی منجر شود.

اسید فولیک


اسید فولیک (http://www.tebyan.net/Social/Nutrition/BodysNutritionallSubstances/Vitamins/2002/12/3/771.html) از ویتامین‌های گروه B محسوب می شود و در خون ‌سازی تأثیر مهمی دارد. اگر مکمل این ویتامین به مقدار زیاد مورد استفاده قرار گیرد، ترکیبات غیرقابل جذبی با روی (http://www.tebyan.net/Social/Nutrition/BodysNutritionallSubstances/Salts/2005/5/1/11294.html) تشکیل می‌ دهد، در نتیجه از جذب این عنصر جلوگیری می ‌کند و موجب دفع روی و عوارض کمبود این ماده‌ی معدنی در بدن می ‌شود.




ویتامین C


ویتامین C (http://www.tebyan.net/Social/Nutrition/BodysNutritionallSubstances/Vitamins/2002/12/22/1147.html) که مانند ویتامین ‌های گروه B در آب محلول است در سلامت انسان اثرات مهمی دارد و در حفظ مقاومت بدن در برابر بیماری‌ها، استحکام بافت پیوندی، استحکام و سلامت استخوان‌ها، دندان‌ها و لثه موثراست.
این ویتامین در منابع گیاهی مانند سبزی‌ های برگ سبز و دیگر انواع سبزی مانند: گوجه ‌فرنگی، (http://www.tebyan.net/Social/Nutrition/FoodProperties/Vegetables/2006/12/16/30392.html) فلفل سبز، فلفل دلمه ‌ای و نیز میوه‌هایی مانند مرکبات (http://www.tebyan.net/Social/Nutrition/FoodProperties/Fruits/2004/12/21/9771.html) ، توت ‌فرنگی و کیوی (http://www.tebyan.net/Social/Nutrition/FoodProperties/Fruits/2003/8/24/3227.html) به مقدار قابل توجهی وجود دارد.
چون این ویتامین جزو ویتامین‌های آنتی‌اکسیدان محسوب می‌ شود، در پیشگیری از سرطان موثر است.
چنانچه این ویتامین از طریق منابع غذایی جذب بدن شود، موجب حفظ سلامت انسان و افزایش مقاومت در برابر عفونت‌ها می ‌شود، ولیزیاده روی در مصرف منابع دارویی آن باعث ایجاد اختلالات گوارشی، اسهال، خطر ابتلا به سنگ اگزالات در مجاری ادراری و آدابتاسیون با مقادیر بالا (یعنی بدن به مقادیر بالای این ویتامین عادت می ‌کند و دیگر منابع غذایی پاسخگوی نیاز انسان به ویتامین C نخواهد بود) می ‌شود.