تقویت اراده و تادیب نفس

[sajjad 1368]

مردم همواره افراد توانمندي راکه در زندگي به موفقيتهاي بزرگي نايل گشته اند و نيروي اراده و تاديب نفس از خــود بنمايش گذارده اند را مورد ستايش و احترام قرار ميدهند. افرادي که در تمام عرصه هاي زندگي تنها با نـيـروي اراده، تاديب نفس و بلند همتي زندگي خود را بهبود بـخشيـده، مهارتهاي جديدي را فراگرفته و بر مشکلات فايق آمـده اند. واقـعـيت آن است که اين نيروهـاي باطـنـي مـخـتـص افـراد بخصوصي نبوده و هرفردي قادر ميباشد توسط آموزشهاي عملي بـدرجات رفيعي از نيروي اراده و تاديب نفس دست يـابـد. نـيروي اراده و تـاديب نفس مهمترين و سـودمندترين عناصر براي دستيابي به موفقيت ميباشند. نيروي اراده چيست؟ نيروي باطني براي اتخاذ تصميمات، اقدام به کار، اداره و انجام اهداف و وظـايـف تـا زمـان تحقق يافتن آنها عليرغم تمام موانع، دشواريها، مشکلات و رنجهاي دروني و خـارجـي. نيروي ارده توانايي غلبه بر تنبلي، وسوسه ها و عادات منفي و دستيابي به اهداف ولو آنکه آن اهداف دشوار، خسته کننده و مغاير عادات و خلق و خوي شما باشند. تاديب نفس چيست؟ صرف نظر کردن از يک لذت و خوشي زود گذر و آني به نفع يک هدف والاتر و بهتر. تـاديـب نفس توانايي تداوم عمل، افکار و رفتاري مي باشد که به موفقيـت و پـيـشرفت مـنـتهي ميگردند. تاديب نفس نوعي کنترل نفس ميباشد که سبب نظم بخشيدن به جنبه هاي روحـي-روانـي، احـساسي، فيزيکي و معنوي شخص مي گردد.هـدف از آن داشـتـن يـک زندگي محدود و معين نبوده و مقصود ما نيز زندگي درويش گونه نميباشد. تـاديب نفس تنها يکي از ستونهاي موفقيت و قدرت است. بـه شما قدرتي عطا ميکند که تمام انرژي خودتان را بروي يک هدف متمرکز کرده و با پـشتکار و سخت کوشي تا محقق گشتن آن از پاي نايستيد. راهکارها يکي از شيوه هاي کارآمد براي پرورش نيـروي اراده و تـاديب نفس امتناع از ارضاء و اقناع آرزوهاي بي اهميت و غيرضـروري ميباشد. هر فردي در زندگي دائما با آرزوها و وسوسه هاي بي حدي مواجه است که اغلب آنها به واقع بي اهميت ميباشند.شما با خودداري ورزيدن از ارضاء تک تک آنها خودتان را قدرتمند خواهيد ساخت. با امـتـناع از آرزوهاي بي ثمر، مضر و غير ضروري بر خلاف عاداتتان رفتار کرده و نيروي دروني خود را تقويت کنيد. 1- براي 1 يا 2 روز روزنامه مطالعه نکنيد. 2- هنگاميکه احساس تشنگي کرديد آب بنوشيد، برغم ميلتان براي نوشيدن نوشابه. 3- بجاي استفاده از آسانسور از راه پله بالا و پايين برويد. 4- از اتوبوس يک ايستگاه بعد ويا قبل از مقصد اصلي خود پياده گرديد و باقيمانده مسير را پياده طي کنيد. 5- براي يک هفته يک ساعت زودتر از موعد معمول به رختخواب رويد. 6- هنگامي که وسوسه شديد که بستني بخوريد مقابـل ميـل خـود مقاومت کنيـد. اينها تنها نمونه هاي معدودي از راهکارهايي ميـباشند که به تقويت نيروي اراده و تاديب نفس شما کمک مي کنند. با نيروي اراده و تاديب نفس قادر خواهيد بود تا کنترل زندگي خود را بدست گرفته، به اهدافتان دست يافته،زندگي خود را بهبود بخشيده و به آرامش خاطر برسيد[

[sajjad 1368]

آيا معمولاً توانايي هاي خودتان را زير سوال مي بريد؟ آيـا بـراي ايـن عدم اطمينان به خود توجيهي داريد يا فقـط بـه دلايل واهي اين کار را مي کنيد؟ اگـر ايـنطـور اسـت، احـتـمالاً شما دچار کمبود اطمينـان و اعـتـمـاد به نفس هستيـد. تـا همين لحظه افراد بسياري هستند که از همه تواناييهاي خود به طور کامل استفـاده نميکنند، ممکن است شما هم يکي از همين افراد بوده و به جاي انجام کارهاي مفيد و سودمند، هميشه مشغول فکر کردن به اين مسئله هستيد که چه زندگي بيمصرفي داريد و چقدر محيط اطرافتان کسل کننده است. اگـر چـه مـمکن اسـت که کمي از خود دور افتاده باشيد و ارزش خود را فراموش کرده باشيد، اما هيچگاه براي تغيير دير نيست. اعتماد به نفس چيست؟ اعتماد به نفس به ميزان علاقه، اطمينان و غروري که نسبت به خود داريد مي گويند. اما هميشه افراد زيادي وجود داشته اند که به دلايل بسياري زندگي را دو بعدي ميبينند و به همين دليل پيدا کردن توانايي هاي خودشان برايشان مشکل شده و زندگي برايشان بي معني شده است. هر چند ممکن است افرادي باشند که در هيچ زمينه اي اعتماد به نفس ندارند اما معمولاً کمبود اعتماد به نفس افراد در جنبه هاي بخصوص هر فرد است. به طور مثال، آنها که از لحاظ ظاهر اعتماد به نفس ندارند، زندگي اجتماعي برايشان بسيار دشوار خواهد شد. اين افراد تصور خواهند کرد که در مجامع عمومي کسي به آنها توجه نخواهد کرد و مجبور خواهند شد که از اول تا آخر مجلس در گوشه اي تنها بنشينند. در زندگي زناشويي هم ممکن است کمبود اعتماد به نفس مشکلات زيادي ايجاد کند. ممکن است فرد همچنان در رابطه اي که خود مي داند بسيار براي وي مسموم و ناسالم است باقي بماند در حاليکه آگهي کامل دارد که اصلاً از اين رابطه خوشحال نيست. اين به اين دليل است که فرد تصور مي کند که قادر نيست اين وضعيت را بهبود بخشد. اين مسئله مي تواند در زندگي کاري افراد هم تاثير منفي بگذارد. کمبود اعتماد به نفس منجر به فقدان انگيزه و علاقه در فرد براي پيشرفت خواهد شد. اما اگر اين مسئله را در مقياس کلي تر بررسي کنيم، فرد فاقد اعتماد به نفس ممکن است از انجام همه کارها سر باز زند و بي هدف باشد فقط به اين دليل که تصور ميکند که توانايي انجام کاري را ندارد. اما الان ديگر زمانش رسيده است که اين رويه را تغيير داده و اين را باور کنيد که شما قادر به انجام هر کاري که مي خواهيد هستيد. چه چيز منجر به فقدان اعتماد به نفس مي شود؟ اعتماد به نفس پايين ممکن است درشرايط مختلف ايجاد شود. در محيط هاي اجتماعي ممکن است با افرادي سر و کار داشته باشيد که شما را تحقير مي کنند. وضعيت ظاهريتان نيز تا حد زيادي در اين زمينه موثر است. محيطي که در آن به دنيا آمده و پرورش يافته ايد نيز بسيار روي اعتماد به نفس شما تاثير دارد. بچه اي که هيچ وقت احساس نکرده است که فردي بخصوص است و از طرف والدين حمايت نمي شده است، با اين تفکر رشد خواهد کرد که هيچ کس او را دوست نداشته و براي او ارزشي قائل نيست. محيط کار شما نيز روي اعتماد به نفستان تاثير دارد. اگر کارهايتان مورد تشويق قرار نگيرد و توجهي به آنها نشود و همکارانتان وجودتان را ناديده بگيرند، اعتماد به نفستان کاهش پيدا خواهد کرد. چه کساني در معرض ابتلا به آن هستند؟ چون عوامل بسياري ممکن است به از دست دادن اعتماد به نفس بيانجامد، مي توان گفت که همه در معرض خطر ابتلا به آن هستند اما بعضي شرايط نسبتاً جدي تري دارند. همه انسانها ممکن است در يک جنبه از زندگي خود احساس کمبود اعتماد به نفس داشته باشند. اما هميشه راه هايي براي مقابله با اين مشکلات وجود دارد. در اينجا راه هايي را به شما معرفي مي کنيم که با انجام آنها بتوانيد ارزش خود را در نظر خودتان بالاتر ببريد و اعتماد به نفستان را افزايش دهيد. اگر مي خواهيد اعتماد به نفستان را دوباره به دست آوريد، در اينجا شش راه به شما معرفي مي کنيم: 1- خود را با ديگران مقايسه نکنيد هميشه به ياد داشته باشيد که انسانها با هم متفاوت اند. دليلي ندارد که همه ما توانايي هاي يکساني داشته باشيم و کارهاي مشابهي انجام دهيم. اگر سعي کنيد که خود را با هر کسي که سر راهتان قرار مي گيرد مقايسه کنيد، خيلي زود از خودتان خسته و دلسرد خواهيد شد و ديگر قدرت انجام کاري را نخواهيد داشت. 2- خود را دست کم نگيريد سعي کنيد که ارزش خود را به عنوان يک انسان کشف کنيد. دليل نمي شود که اگر کسي از شما خوشش نيامد و شما را فرد جالبي تصور نکرد، تصور همه مردم اين باشد. اگر کسي از شما خوشش نيامد اصلاً ناراحت نشويد، مشکل خودش است نه شما. چون افراد زيادي هستند که شما را دوست مي دارند و برايتان ارزش قائل اند. 3- فهرستي از کارهايي که انجام داده ايد و در آنها موفق بوده ايد تهيه کنيد سعي کنيد روي کارهايي که در آن موفق بوده ايد متمرکز شويد. اما اگر چنين چيزي در سابقه کاريتان پيدا نکرديد اصلاً ناراحت نباشيد. شايد پشت اين همه ناتواني لبخندي نهفته باشد و قدرتي باشد که بتواند باعث خنده ديگران شود و يا حتي شايد توانايي در شما وجود داشته باشد که هنوز کشفش نکرده ايد. سعي کنيد ليستي از کارهاي انجام شده تان تهيه کنيد. مهم نيست که کوتاه يا بلند باشد. با اينکه حتي ممکن است نتوانيد فکرش را بکنيد اما همين کارها مي تواند اعتماد شما را دوباره به خودتان جلب کند. 4- سر خود را بيشتر گرم کنيد سعي کنيد تفريحاتي براي خود درست کنيد که به آنها علاقه داريد. ممکن است به کتاب خواندن علاقه مند باشيد، يا به باشگاه برويد يا هر کار ديگري...هر چه زمان بيشتري به انجام کارهاي مورد علاقه تان اختصاص دهيد، کمتر وقت براي سرزنش خود و متاسف شدن براي خودتان خواهيد گذاشت. اما مسئله مهم تر اين است که اين کار باعث مي شود که شما احساس مفيد بودن کنيد و اين به شما هدف مي دهد. 5- با افراد مثبت نشست و برخاست کنيد: گاهي اوقات بودن در جمع افرادي که از خودتان هم دلسردتر و افسرده تر هستند، بيشتر به ضررتان خواهد بود. حتي اگر تنها باشيد بيشتر به نفعتان خواهد بود تا با آنها. به جاي چنين افرادي سعي کنيد با افرادي مراوده کنيد که مي توانند شما را شاد کنند. اگر دور و اطرافتان را از دوستان نزديک و خانواده پر کنيد که شما را قبول دارند، مي تواند سبب شود که شما هم خودتان را قبول داشته باشيد. 6- در جلسات روانشناسي شرکت کنيد امروزه درمان هاي زيادي براي اين مشکل پيشنهاد مي شود. مجمع هاي بسياري هم براي اين منظور تشکيل مي شود. به اين افراد توصيه مي شود که در اين جلسات روانشناسي شرکت کنند چون بسيار موثر بوده است. کتاب ها و نوارهاي زيادي هم در اين زمينه ارائه مي شود. با خودتان صادق باشيد ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ من چيزي در مورد شما نمي دانم، اما مي دانم که امروز در اين دنيا کينه و نفرت به اندازه کافي وجود دارد و در اين موقعيت بدترين کار اين است که شروع کنيم که از خودمان هم متنفر شويم. شما فقط يکبار به دنيا مي آييد، و همين يکبار هم زندگي خيلي کوتاهي خواهيد داشت، پس نگذاريد که ديگران مانع شادي شما شوند. سعي کنيد که توانايي هاي خود را بشناسيد و ببينيد که در چه زمينه هايي فردي ويژه هستيد. افرادي که نمي توانند توانايي هاي شما را ببينند ارزش اين را ندارند که دور و برتان باشند.