پيمان صادقي پري
۱۳۸۹-۰۲-۲۵, ۰۱:۰۹ قبل از ظهر
متن رسمي ليست مواد ممنوعه توسط آژانس جهاني مبارزه با دوپينگ WADA پيگيري شده و به دو زبان فرانسوي و انگليسي چاپ و منتشر خواهد شد. در مواقع بروز اختلاف بين نسخه انگليسي و فرانسوي ملاك اصلي نسخه انگليسي خواهد بود.
اين ليست از اول ژانويه سال 2010 ميلادي (11 دي ماه 1388 ) به اجرا در خواهد آمد.
ليست ممنوعه سال 2010
آئين نامه جهاني مبارزه با دوپينگ
قابل اجرا و معتبر از اول ژانويه 2010 (11 دي 1388)
كليه مواد ممنوعه بايد بعنوان «موادخاص» درنظر گرفته شوند به جز موادي كه در كلاسهاي ,S1 S2.1 تا S2.5 , S4.4 و S.6.a قرار دارند و همچنين روشهاي ممنوعه M1,M2,M3.
مواد و روشهاي ممنوعه در كليه مواقع
(در حين مسابقات و خارج از مسابقات)
مواد ممنوعه
:S1 عوامل آنابوليك
عوامل آنابوليك ممنوع ميباشند.
1-استروئيدهاي آنابوليك آندروژنيك(AAS)
a- استروئيدها آنابوليك آندروژنيك اگزوژن* (خارجي) شامل موارد زير ميباشد:
1-androstendiol(5α-androst-1-ene-3β,17β-diol);1-androstendione(5α-androst-1-ene-3,17-dione);bolandiol(190norandrostenediol);bolasterone; boldenone;boldione(androsta-1,4-diene-3,17-dione); calusterone;clostebol;danazol(17α-ethynyl-17β-hydroxyandrost-4-eno(2,3-d)isoxazole);dehydrochlormethyltestosterone(4-chloro-17β-hydroxy-17α-methylandrosta-1,4-dien-3-one);desoxymethyltestosterone(17α-methyl-5α-androst-2-en-17β-ol);drostanolone;ethylestrenol(19-nor-17α-pregn-4-en-17-ol);fluoxymesterone;formebolone;furazabol(17β-hydroxy-17α-methyl-5α-androstano(2,3-C)-furazan);gestrinone;4-hydroxytestosterone(4,17β-dihydroxyandrost-4-en-3-one);mestanolone;mesterolone;metenolone; methandienone(17β-hydroxy-17α-methyandrosta-1,4-dien-3-one), methandriol,methasterone(2α,17α-dimethyl-5α-androstan-3-one-17β-ol), methyldienolone(17β-hydroxy-17α-methylestra-4,9-dien-3-one);
methyl-1-testosterone(17β-hydroxy-17α-methyl-5α-androst-1-en-3-one); methylnortestosterone(17β-hydroxy-17α-methylestra-4-en-3-one),methyltestosteron;metribolone(methyltrienolone,17β-hydroxy-17α-methylestra-4,9,11-trien-3- one);;mibolerone;nandrolone;
19-norandrostenedione(estr-4-ene-3,17-dione); norboletone;norclostebol;norethandrolone;
oxabolone; oxandrolone; oxymesterone; oxymetholone; prostanozol(17β-hydroxy-5α-androstano ]3,2-c[ pyrazole);quinbolone;
stanozolol;stenbolone; 1-testosterone (17β-hydroxy-5α-androst-1-en-3-one); tetrahydrogestrinone (18α-homo-pregna-4,9,11-trien-17β-ol-3-one); trenbolone
و همچنين ساير مواد با ساختار شيميايي مشابه يا اثرات بيولوژيك همسان نيز ممنوع ميباشند.
b- استروئيدهاي آنابوليك آندروژنيك آندوژن** هنگامی که به صورت خارجی تجویز می شوند عبارتند از:
Androstenediol (androst-5-ene-3β ,17β-diol); androstenedione (androst-4-ene-3,17-dione), dihydrotestosterone (17β-hydroxy-5α-androstan-3-one);
prasterone (dehydroepiandrosterone, DHEA); testosterone
و ايزومرها و متابوليت‌هاي آنها در زير آمده‌اند:
5α-androstane-3α,17α-diol;5α-androstane-3α,17β-diol;5α-androstane-3β,17α-diol;5α-androstane-3β,17β-diol;androst-4-ene-3α,17α-diol;androst-4-ene-3α,17β-diol;androst-4-ene-3β,17α-diol;androst-5-ene-3α;17α-diol;androst-5-ene-3α,17β-diol; androst-5-ene-3β,17α-diol;4-androstenediol (androst-4-ene-3β,17β-diol); 5-androstenedione(androst-5-ene-3,17-dione);
epi-dihydrotestosterone;epitestesterone,3α-hydroxy-5α-androstan-17-one, 3β-hydroxy-5α-androstan-17-one;19-norandrosterone;19- noretiocholanolone.
2-ديگر عوامل آنابوليك شامل موارد زير ميباشند ولي به آنها محدود نيستند:
Clenbuterol, selective androgen receptor modulators (SARMs),
tibolone,zeranol,zilpaterol.
بمنظور استفاده در این قسمت:
*"اگزوژن" به ماده‌اي اتلاق مي‌شود كه بدن توانايي توليد و ساخت آن را به طور طبيعي نداشته و منشاء خارجي دارد.
**"آندوژن" به ماده‌اي اتلاق مي‌شود كه به طور طبيعي توسط بدن ساخته مي‌شود و منشاء داخلي دارد.
S2: هورمون‌هاي پپتيدي، فاكتورهاي رشد و مواد در ارتباط با آنها
مواد زير و همچنين فاكتورهاي آزادكننده (RFs) مربوط به آنها غيرمجاز ميباشند:
1- عوامل‌تحریک‌کننده‌اریتروپوئز(ساخت‌گلبول‌قرمز)مانند‌اريتروپوئيتين,(EPO)داربی‌پوئیتین(DEPO), متوكسي پولي اتيلن گلايكول-اپوئيتين ,(CERA) هماتاید(hematide).
2- گنادوتروپين‌های جفتی (CG) و هورمون لوتئيني (LH) كه در" مردان" ممنوع ميباشند.
3- انواع انسولين (Insulins)
4- كورتيكوتروفين‌ها
5- هورمون‌رشد (GH)، فاكتورهاي‌رشدشبه‌انسوليني(مانندIGF-1) وفاكتورهای رشد مکانو (MGFs)، فاكتور رشد مشتق شده از پلاكت (PDGF)، فاكتور رشد فيبروبلاست (FGFS)، فاكتور رشد اندوتليال- وازكولار( VEGF) و فاكتور رشد هپاتوسيت ( HGF) بعلاوه ديگر فاكتور رشد مؤثر بر ساخت يا تحليل عضله، تاندون يا ليگامنت، ساخت عروق جديد، مصرف انرژي، ظرفيت بازسازي يا تغيير و تبديل نوع تار عضلاني.
6- فراورده هاي مشتق از پلاكت ( مانند پلاسماي غني از پلاكت، "blood spinning" ) هنگامي كه از طريق عضلاني تجويز شوند، ممنوع هستند. طرق ديگر تجويز بر اساس استاندارد بين المللي معافيت مصرف درماني نياز به اعلام مصرف (declaration) دارند.
و ديگر موادي كه داراي اثر يا اثرات شيميايي همسان يا ساختار شيميايي مشابه باشند.
S3- آگونسيت‌هاي بتادو
كليه آگونيستهاي گيرنده بتا-دو (مشتمل بر هر دو نوع ايزومرهاي نوري مربوطه ) ممنوع ميباشند، بجز سالبوتامول ( به ميزان حداكثر 1600 ميكرو گرم طي 24 ساعت ) و سالمترول(salmeterol) كه نيازمند اعلام مصرف منطبق بر استاندارد بين المللي براي معافيت مصرف درماني هستند.
سالبوتامول با غلظتي بيش از 1000ng/ml در ادرار مسلماٌ ناشي از مصرف درماني آن نبوده و به عنوان يافته غيرطبيعي آزمايشگاهي تلقي خواهد شد، مگر اينكه ورزشكار از طریق بررسی فارماکوکینتیک کنترل شده ثابت كند كه نتيجه غيرطبيعي بدست آمده به دنبال مصرف دوز درماني ( حداكثر 1600 ميكرو گرم طي 24 ساعت) سالبوتامول استنشاقي ميباشد.
S4- آنتاگونيست ها و مودولاتوري‌هاي (تعديل كننده هاي) هورموني
دسته‌هاي (دارويي) زير ممنوع شده‌اند:
1- مهاركننده‌هاي آنزيم آروماتوز مشتمل بر موارد زير بوده ولي به آنها محدود نمي‌شوند:
Aminoglutethimide, anastrozole, androsta-1,4,6-triene-3,17-dion, (androstatrienedione),
4-androstene-3,6,17-trione(6-oxo), exemestane, formestane, letrozole, testolactone.
2- تعديل كننده‌هاي انتخابي گيرنده‌هاي استروژن (SERMs) مشتمل بر مواد زير بوده ولي به آنها محدود نمي‌شوند:
raloxifene- tamoxifen- toremifene
3- ساير مواد ضد استروژني مشتمل بر مواد زير بوده ولي به آنها محدود نمي‌شوند:
clomiphene, cyclofenil, fulvestrant
4- عواملي كه عمل يا اثرات مايوستاتين (myostatin) را تغيير داده و يا تعديل مي‌كنند، شامل مواد زير ميباشند ولي به آنها محدود نمي‌شوند:
مهار كننده هاي مايوستاتين myostatin Inhibitors) )
S5- مواد مدر (ديورتيك‌ها) و ديگر عوامل پوشاننده
عوامل پوشاننده ممنوع ميباشند. آنها شامل مواد زير هستند:
مواد‌مدر(Diuretics)،پروبنسيد((probenecid،حجم‌دهنده‌هاي‌پلاسما((plasmaexpanders [مانند:گليسرول(Glycerol)،تجويز‌‌داخل‌وريدي‌آلبومين(albumin)،دكستران(dextran)، هيدوكسي‌اتيل‌استارچhydroxyethylstarch))ومانيتول(manitol)]و‌ديگرموادي‌كه‌داراي‌اثريااثرات‌شيميايي‌همسان‌يا‌ساختار شيميايي‌مشابه باشند.
مواد مدر ((Diuretics شامل:
Acetazolamide- amiloride- bumetanide- canrenone- chlorthalidone- etacrynic acid- furosemide-indapamide- metolazone- spironolactone- thiazides (مانند :bendroflumethiazide, chlorothiazide, hydrochlorothiazide),triamterene
و ديگر موادي كه داراي ساختار شيميايي مشابه و يا اثر يا اثرات بيولوژيك همسان ميباشند
]باستثناء دروسپرينون( (drosperinone،پامابروم (Pamabrom)و مصرف‌موضعي‌دورزولامايد (dorzolamide) و نيز برينزولامايد (brinzolamide) كه‌ممنوع‌نمي‌باشند.[
در صورتي كه نمونه ادرار ورزشكار حاوي چنين ماده يا موادي بهمراه سطوح آستانه يا زير آستانه يك ماده يا مواد ممنوعه خارجي باشد معافيت مصرف درماني (TUE ) براي ديورتيك ها و عوامل پوشاننده فاقد اعتبار است.
روش هاي ممنوعه يا غيرمجاز
M1: افزايش انتقال اكسيژن
به روشهاي زير ممنوع ميباشد:
1. دوپينگ خوني: شامل استفاده از خون اتولوگ (خود فرد) همولوگ(فرد ديگر) هترولوگ(غيرانساني) يا فراورده‌هاي گلبول قرمز با هر منشاء ديگر.
2. افزايش دهنده‌هاي مصنوعي جذب يا برداشت و انتقال و آزادسازي اكسيژن شامل موارد زير بوده ولي به آنها محدود نمي‌شوند:
پروفلوروكميكال ها ,(Perflurochemicals) افاپروكسيرال (RSR13) efaproxiral
و فراورده‌هاي تغيير يافته هموگلوبيني ) modified haemoglobin productsمانند:جايگزين‌هاي خوني با پايه هموگلوبين haemoglobin- based blood substitutes ،
فراورده‌هاي‌هموگلوبيني‌ميكرواينكپسوله haemoglobin microencapsulated products) ، به استثناء مصرف اكسيژن مكمل.
M2: دستكاري‌هاي فيزيكي و شيميايي
1. دستكاري يا قصد دستكاري نمونه ورزشكار با اين هدف كه نمونه تغيير پيدا كرده و يا عوض شود و يا صحت نمونه گرفته شده در خلال سلسله مراتب كنترل دوپينگ از بين برود، ممنوع مي باشد..
اين روش‌ها شامل سوندگذاري (كاتتريزاسيون) و يا عوض كردن ادرار يا تغيير دادن آن ميباشند ولي به آنها محدود نمي‌شوند.
2. تزريقات داخل وريدي به جز در مواردي كه به صورت مجاز و قانوني در روند پذيرش بيمارستاني و يا بررسي هاي كلينيكي صورت مي گيرند، ممنوع مي باشند.
M3: دوپينگ ژني
موارد ذيل به علت افزايش ظرفيت بالقوه عملكرد ورزشكار، ممنوع مي باشند:
1- انتقال سلول ها يا عناصر ژنتيكي(مانند RNA, DNA ) ;
2- استفاده از مواد فارماكولوژيك (دارويي) يا بيولوژيك (زيستي) كه باعث تغيير تظاهر ژني شوند.
آگونيستهاي Peroxisome Prolifrator Activated Receptor ( PPAR) مانند (GW 1516) و آگونيستهاي PPAR-AMP-activated protein kinase (AMPK) axise
مانند (AICAR) ممنوع شده اند.
مواد و روشهاي ممنوعه در حين مسابقات
علاوه بر گروه‌ها يا كلاس هاي S1 تا S5 و M1 تا M3 كه در بالا (همه موارد قبلي) به آنها اشاره شد، گروه‌هاي زير نيز در حين مسابقات ممنوع ميباشند:
مواد ممنوعه
S6: محرك‌ها(STIMULANTS) :
كليه مواد محرك (شامل هر دو نوع ايزومرهاي نوري مربوطه) ممنوع ميباشند. به جز مشتقات ايميدازول (Imidazole) براي مصارف موضعي و آن دسته از مواد محركي كه در زمره برنامه پايش* (نظارت) سال 2010 قرار دارند، ممنوع مي باشند .
مواد محرك شامل تركيبات زير ميباشند:
a- مواد محرك غيرخاص عبارتند از:
Adrafinil, amfepramone, amiphenazole, amphetamine, amphetamimil, benfluorex, benzphetamine, benzylpiperazine, bromantan, clobezorex; cocaine, cropropamide; crotetamide, dimethylamphetamine; etilamphetamine, famprofazone, fencamine, fenetylline, fenfluramine, fenproporex,furfenorex,mefenorex,mephentermine,mesocarb,methamphetamine(d-),p-methylamphetamine,methylendioxyamephetamine, methylenedioxymethamphetamine,
methylhexaneamine(dimethylpentylamine),modafinil,norfenfluramine, phendimetarazine,phenmetrazine,phentermine;4-phenylpiracetam (carphedon); prenylamine,prolintane.
هر ماده محركي كه به طور واضح و مشخص در اين قسمت فهرست نشده است ماده خاص تلقي مي گردد.
b- مواد محرك خاص(مثال هاي آن) عبارتند از:
Adrenaline**; cathine***; ephedrine****, etamivan, etilefrine, fenbutrazate, fencamfamin, heptaminol, isometheptene, levmetamphetamine, meclofenoxate, methylephedrine****, methylphenidate, nikthamide, norfenefrine , octopamine, oxilofrine, parahydroxyamphetamine, pemolin, pentetrazol, phenpromethamine, propylhexedrine,pseudoephedrine*****, selegiline, sibutramine, strychnine, tuminoheptane
و ديگر موادي كه ساختار شيميايي مشابه يا اثرات بيولوژيك همسان با محرك‌ها هستند، نيز ممنوع ميباشند.
* مواد زير در زمره برنامه پايش (نظارتي) 2010 قرار دارند و به عنوان مواد ممنوعه در نظر گرفته نشده‌اند:
(bupropion,caffeine, phenylephrine, phenylpropanolamine, pipradrol, synephrine)
**آدرنالين در صورتي كه همراه با بي‌حس كننده‌هاي موضعي مصرف شود يا بطور موضعي تجويز شده باشد (مانند قطره چشمي يا بيني) ممنوع نمي‌باشد.
***كاتين (cathine) در مواقعي كه غلظت آن در نمونه ادرار بيشتر از 5 ميكروگرم در ميلي ليتر باشد ممنوع است.
**** افدرين (ephedrine) و متيل افدرين (Methylephedrine) زماني كه غلظت آنها در ادرار بيش از 10 ميكروگرم در ميلي ليتر باشد، ممنوع است.
***** پسودوافدرين(pseudoephedrine) هنگاميكه غلظت ادراري بيشتر از 150 ميكروگرم در ميلي ليتر داشته باشد، ممنوع است.
S7: مخدرها (NARCOTICS)
مواد مخدر زير ممنوع ميباشند:
Buprenorphine, dextromoramide, diamorphine(heroin), fentanyl and its derivatives, , hydromorphone, methadone, morphine, oxycodone, oxymorphone, pentazocine, pethidine.
S8: كانابينونيدها (Canabinoids)
نوع طبيعي يا سنتتيك تتراهيدروكانابينول (THC) (9-tetrahydrocannabinol) و كانابينوئيدهاي شبه THC (مانند حشيش، ماري جوانا، HU-210 ) ممنوع ميباشند.
S9: گلوكوكورتيكواستروئيدها (Glucocorticosteroids)
همه گلوكوكورتيكوستروئيدها در صورتي كه از راه دهان و مقعد و يا از طريق تزريقات وريدي و عضلاني مصرف شوند، ممنوع ميباشند.
بر اساس استاندارد بين المللي معافيت درماني (TUE) در صورتي كه گلوكوكورتيكواستروئيدها به صورت تزريقات داخل مفصلي، اطراف تاندون‌ها، اطراف مفاصل، اپيدورال يا زير سخت شامه و يا در درون كانال نخاعي، درون پوستي و استنشاقي تجويز شوند لازم است كه يك فرم اعلام مصرف ((declaration از سوي ورزشكار تكميل شده و به مراجع ذيربط ارسال گردد، بجز مواردي كه در زير به آنها اشاره شده است.
مصرف فراورده‌هاي موضعي در مواقعي كه براي گوش، حفره دهان، پوست (شامل آيونتوفورز وفونوفورز)، ملتحمه، بيني، چشم و همچنين در ناراحتي‌هاي اطراف مقعدي تجويز شوند ممنوع نمي‌باشند و به هيچ نوع فرم معافيت مصرف درماني(TUE) و يا اعلام مصرف (declaration ) نيز نياز ندارند.
مواد ممنوعه در ورزش‌هاي خاص
P1: الكل (Alcohol)
الكل (اتانول) فقط در هنگام مسابقات و در ورزش‌هاي زير ممنوع شده است:
كشف يا شناسايي آن با استفاده از تجزيه آزمايشگاهي از راه تنفس و يا خون ميباشد حد يا آستانه ممنوعيت و تخلف از قوانين مبارزه با دوپينگ (مقادير خوني)10/0 گرم در ليتر ميباشد.
• فدراسيون جهاني هوانوردي (FAI)
• فدراسيون‌جهاني تيروكمان(FITA)
• فدراسيون جهاني اتومبيلراني(FIA)
• فدراسيون جهاني كاراته(WKF)
• فدراسيون جهاني پنتاتلون مدرن (UIPM)
براي مواد در ارتباط با تيراندازي
• فدراسيون جهاني موتورسيكلت(FIM)
• فدراسيون جهاني بولينگ(FIQ)
(ninepin, tenpin)
• فدراسيون جهاني قايق موتوري(UIM)
P2. بتابلوكرها (مهاركننده‌هاي گيرنده بتا)
به جز در موارد خاص بتابلوكرها فقط در «حين مسابقات» رشته‌هاي ورزشي زير، ممنوع ميباشند:
• فدراسيون جهاني هوانوردي (FAI)
• فدراسيون‌جهاني‌تيروكمان(FITA)(دراين رشته‌بتابلوكرها‌براي‌خارج‌از‌مسابقات‌نيز،ممنوعيت دارند.)
• فدراسيون جهاني اتومبيلراني (FIA)
• فدراسيون جهاني بيليارد و اسنوكر (WCBS)
• فدراسيون جهاني سورتمه(FIBT)
• فدراسيون جهاني بولز CMSB))
• فدراسيون جهاني بريج( FMB)
• فدراسيون جهاني Curling(WCF)
• فدراسيون جهاني گلف(IGF)
• فدراسيون جهاني ژيمناستيك(FIG)
• فدراسيون جهاني موتورسيكلت(FIM)
• فدراسيون جهاني پنتاتلون مدرن( ULPM) براي مواد در ارتباط با تيراندازي
• فدراسيون‌جهاني‌بولينگ(FIQ) Tenpin&Ninepin
• فدراسيون جهاني قايق موتوري(UIM)
• فدراسيون جهاني قايقراني با قايق بادباني(ISAF) فقط براي match race helms
• فدراسيون تيراندازي (IPC,ISSF) در اين رشته بتابلوكرها براي خارج از مسابقات نيز، ممنوعيت دارند.
• فدراسيون‌جهاني‌اسكي/اسنوبورد (FIS) در:
Ski jumping,
Freestyle aerials/halfpipe
and snowboard halfpipe/big air
• فدراسيون جهاني كشتي (FILA)
بتابلوكرها شامل مواد داروئي زير ميباشند ولي به آنها محدود نمي‌شوند:
Acebutolol, alprenolol, atenolol, betaxolol, bisoprolol, bunolol, carteolol, carvedilol, celiprolol, esmolol, labetalol, levobunolol, metipranolol, metoprolol, nadolol, oxprenolol,pindolol, propranolol, sotalol, timolol.
اين ليست از اول ژانويه سال 2010 ميلادي (11 دي ماه 1388 ) به اجرا در خواهد آمد.
ليست ممنوعه سال 2010
آئين نامه جهاني مبارزه با دوپينگ
قابل اجرا و معتبر از اول ژانويه 2010 (11 دي 1388)
كليه مواد ممنوعه بايد بعنوان «موادخاص» درنظر گرفته شوند به جز موادي كه در كلاسهاي ,S1 S2.1 تا S2.5 , S4.4 و S.6.a قرار دارند و همچنين روشهاي ممنوعه M1,M2,M3.
مواد و روشهاي ممنوعه در كليه مواقع
(در حين مسابقات و خارج از مسابقات)
مواد ممنوعه
:S1 عوامل آنابوليك
عوامل آنابوليك ممنوع ميباشند.
1-استروئيدهاي آنابوليك آندروژنيك(AAS)
a- استروئيدها آنابوليك آندروژنيك اگزوژن* (خارجي) شامل موارد زير ميباشد:
1-androstendiol(5α-androst-1-ene-3β,17β-diol);1-androstendione(5α-androst-1-ene-3,17-dione);bolandiol(190norandrostenediol);bolasterone; boldenone;boldione(androsta-1,4-diene-3,17-dione); calusterone;clostebol;danazol(17α-ethynyl-17β-hydroxyandrost-4-eno(2,3-d)isoxazole);dehydrochlormethyltestosterone(4-chloro-17β-hydroxy-17α-methylandrosta-1,4-dien-3-one);desoxymethyltestosterone(17α-methyl-5α-androst-2-en-17β-ol);drostanolone;ethylestrenol(19-nor-17α-pregn-4-en-17-ol);fluoxymesterone;formebolone;furazabol(17β-hydroxy-17α-methyl-5α-androstano(2,3-C)-furazan);gestrinone;4-hydroxytestosterone(4,17β-dihydroxyandrost-4-en-3-one);mestanolone;mesterolone;metenolone; methandienone(17β-hydroxy-17α-methyandrosta-1,4-dien-3-one), methandriol,methasterone(2α,17α-dimethyl-5α-androstan-3-one-17β-ol), methyldienolone(17β-hydroxy-17α-methylestra-4,9-dien-3-one);
methyl-1-testosterone(17β-hydroxy-17α-methyl-5α-androst-1-en-3-one); methylnortestosterone(17β-hydroxy-17α-methylestra-4-en-3-one),methyltestosteron;metribolone(methyltrienolone,17β-hydroxy-17α-methylestra-4,9,11-trien-3- one);;mibolerone;nandrolone;
19-norandrostenedione(estr-4-ene-3,17-dione); norboletone;norclostebol;norethandrolone;
oxabolone; oxandrolone; oxymesterone; oxymetholone; prostanozol(17β-hydroxy-5α-androstano ]3,2-c[ pyrazole);quinbolone;
stanozolol;stenbolone; 1-testosterone (17β-hydroxy-5α-androst-1-en-3-one); tetrahydrogestrinone (18α-homo-pregna-4,9,11-trien-17β-ol-3-one); trenbolone
و همچنين ساير مواد با ساختار شيميايي مشابه يا اثرات بيولوژيك همسان نيز ممنوع ميباشند.
b- استروئيدهاي آنابوليك آندروژنيك آندوژن** هنگامی که به صورت خارجی تجویز می شوند عبارتند از:
Androstenediol (androst-5-ene-3β ,17β-diol); androstenedione (androst-4-ene-3,17-dione), dihydrotestosterone (17β-hydroxy-5α-androstan-3-one);
prasterone (dehydroepiandrosterone, DHEA); testosterone
و ايزومرها و متابوليت‌هاي آنها در زير آمده‌اند:
5α-androstane-3α,17α-diol;5α-androstane-3α,17β-diol;5α-androstane-3β,17α-diol;5α-androstane-3β,17β-diol;androst-4-ene-3α,17α-diol;androst-4-ene-3α,17β-diol;androst-4-ene-3β,17α-diol;androst-5-ene-3α;17α-diol;androst-5-ene-3α,17β-diol; androst-5-ene-3β,17α-diol;4-androstenediol (androst-4-ene-3β,17β-diol); 5-androstenedione(androst-5-ene-3,17-dione);
epi-dihydrotestosterone;epitestesterone,3α-hydroxy-5α-androstan-17-one, 3β-hydroxy-5α-androstan-17-one;19-norandrosterone;19- noretiocholanolone.
2-ديگر عوامل آنابوليك شامل موارد زير ميباشند ولي به آنها محدود نيستند:
Clenbuterol, selective androgen receptor modulators (SARMs),
tibolone,zeranol,zilpaterol.
بمنظور استفاده در این قسمت:
*"اگزوژن" به ماده‌اي اتلاق مي‌شود كه بدن توانايي توليد و ساخت آن را به طور طبيعي نداشته و منشاء خارجي دارد.
**"آندوژن" به ماده‌اي اتلاق مي‌شود كه به طور طبيعي توسط بدن ساخته مي‌شود و منشاء داخلي دارد.
S2: هورمون‌هاي پپتيدي، فاكتورهاي رشد و مواد در ارتباط با آنها
مواد زير و همچنين فاكتورهاي آزادكننده (RFs) مربوط به آنها غيرمجاز ميباشند:
1- عوامل‌تحریک‌کننده‌اریتروپوئز(ساخت‌گلبول‌قرمز)مانند‌اريتروپوئيتين,(EPO)داربی‌پوئیتین(DEPO), متوكسي پولي اتيلن گلايكول-اپوئيتين ,(CERA) هماتاید(hematide).
2- گنادوتروپين‌های جفتی (CG) و هورمون لوتئيني (LH) كه در" مردان" ممنوع ميباشند.
3- انواع انسولين (Insulins)
4- كورتيكوتروفين‌ها
5- هورمون‌رشد (GH)، فاكتورهاي‌رشدشبه‌انسوليني(مانندIGF-1) وفاكتورهای رشد مکانو (MGFs)، فاكتور رشد مشتق شده از پلاكت (PDGF)، فاكتور رشد فيبروبلاست (FGFS)، فاكتور رشد اندوتليال- وازكولار( VEGF) و فاكتور رشد هپاتوسيت ( HGF) بعلاوه ديگر فاكتور رشد مؤثر بر ساخت يا تحليل عضله، تاندون يا ليگامنت، ساخت عروق جديد، مصرف انرژي، ظرفيت بازسازي يا تغيير و تبديل نوع تار عضلاني.
6- فراورده هاي مشتق از پلاكت ( مانند پلاسماي غني از پلاكت، "blood spinning" ) هنگامي كه از طريق عضلاني تجويز شوند، ممنوع هستند. طرق ديگر تجويز بر اساس استاندارد بين المللي معافيت مصرف درماني نياز به اعلام مصرف (declaration) دارند.
و ديگر موادي كه داراي اثر يا اثرات شيميايي همسان يا ساختار شيميايي مشابه باشند.
S3- آگونسيت‌هاي بتادو
كليه آگونيستهاي گيرنده بتا-دو (مشتمل بر هر دو نوع ايزومرهاي نوري مربوطه ) ممنوع ميباشند، بجز سالبوتامول ( به ميزان حداكثر 1600 ميكرو گرم طي 24 ساعت ) و سالمترول(salmeterol) كه نيازمند اعلام مصرف منطبق بر استاندارد بين المللي براي معافيت مصرف درماني هستند.
سالبوتامول با غلظتي بيش از 1000ng/ml در ادرار مسلماٌ ناشي از مصرف درماني آن نبوده و به عنوان يافته غيرطبيعي آزمايشگاهي تلقي خواهد شد، مگر اينكه ورزشكار از طریق بررسی فارماکوکینتیک کنترل شده ثابت كند كه نتيجه غيرطبيعي بدست آمده به دنبال مصرف دوز درماني ( حداكثر 1600 ميكرو گرم طي 24 ساعت) سالبوتامول استنشاقي ميباشد.
S4- آنتاگونيست ها و مودولاتوري‌هاي (تعديل كننده هاي) هورموني
دسته‌هاي (دارويي) زير ممنوع شده‌اند:
1- مهاركننده‌هاي آنزيم آروماتوز مشتمل بر موارد زير بوده ولي به آنها محدود نمي‌شوند:
Aminoglutethimide, anastrozole, androsta-1,4,6-triene-3,17-dion, (androstatrienedione),
4-androstene-3,6,17-trione(6-oxo), exemestane, formestane, letrozole, testolactone.
2- تعديل كننده‌هاي انتخابي گيرنده‌هاي استروژن (SERMs) مشتمل بر مواد زير بوده ولي به آنها محدود نمي‌شوند:
raloxifene- tamoxifen- toremifene
3- ساير مواد ضد استروژني مشتمل بر مواد زير بوده ولي به آنها محدود نمي‌شوند:
clomiphene, cyclofenil, fulvestrant
4- عواملي كه عمل يا اثرات مايوستاتين (myostatin) را تغيير داده و يا تعديل مي‌كنند، شامل مواد زير ميباشند ولي به آنها محدود نمي‌شوند:
مهار كننده هاي مايوستاتين myostatin Inhibitors) )
S5- مواد مدر (ديورتيك‌ها) و ديگر عوامل پوشاننده
عوامل پوشاننده ممنوع ميباشند. آنها شامل مواد زير هستند:
مواد‌مدر(Diuretics)،پروبنسيد((probenecid،حجم‌دهنده‌هاي‌پلاسما((plasmaexpanders [مانند:گليسرول(Glycerol)،تجويز‌‌داخل‌وريدي‌آلبومين(albumin)،دكستران(dextran)، هيدوكسي‌اتيل‌استارچhydroxyethylstarch))ومانيتول(manitol)]و‌ديگرموادي‌كه‌داراي‌اثريااثرات‌شيميايي‌همسان‌يا‌ساختار شيميايي‌مشابه باشند.
مواد مدر ((Diuretics شامل:
Acetazolamide- amiloride- bumetanide- canrenone- chlorthalidone- etacrynic acid- furosemide-indapamide- metolazone- spironolactone- thiazides (مانند :bendroflumethiazide, chlorothiazide, hydrochlorothiazide),triamterene
و ديگر موادي كه داراي ساختار شيميايي مشابه و يا اثر يا اثرات بيولوژيك همسان ميباشند
]باستثناء دروسپرينون( (drosperinone،پامابروم (Pamabrom)و مصرف‌موضعي‌دورزولامايد (dorzolamide) و نيز برينزولامايد (brinzolamide) كه‌ممنوع‌نمي‌باشند.[
در صورتي كه نمونه ادرار ورزشكار حاوي چنين ماده يا موادي بهمراه سطوح آستانه يا زير آستانه يك ماده يا مواد ممنوعه خارجي باشد معافيت مصرف درماني (TUE ) براي ديورتيك ها و عوامل پوشاننده فاقد اعتبار است.
روش هاي ممنوعه يا غيرمجاز
M1: افزايش انتقال اكسيژن
به روشهاي زير ممنوع ميباشد:
1. دوپينگ خوني: شامل استفاده از خون اتولوگ (خود فرد) همولوگ(فرد ديگر) هترولوگ(غيرانساني) يا فراورده‌هاي گلبول قرمز با هر منشاء ديگر.
2. افزايش دهنده‌هاي مصنوعي جذب يا برداشت و انتقال و آزادسازي اكسيژن شامل موارد زير بوده ولي به آنها محدود نمي‌شوند:
پروفلوروكميكال ها ,(Perflurochemicals) افاپروكسيرال (RSR13) efaproxiral
و فراورده‌هاي تغيير يافته هموگلوبيني ) modified haemoglobin productsمانند:جايگزين‌هاي خوني با پايه هموگلوبين haemoglobin- based blood substitutes ،
فراورده‌هاي‌هموگلوبيني‌ميكرواينكپسوله haemoglobin microencapsulated products) ، به استثناء مصرف اكسيژن مكمل.
M2: دستكاري‌هاي فيزيكي و شيميايي
1. دستكاري يا قصد دستكاري نمونه ورزشكار با اين هدف كه نمونه تغيير پيدا كرده و يا عوض شود و يا صحت نمونه گرفته شده در خلال سلسله مراتب كنترل دوپينگ از بين برود، ممنوع مي باشد..
اين روش‌ها شامل سوندگذاري (كاتتريزاسيون) و يا عوض كردن ادرار يا تغيير دادن آن ميباشند ولي به آنها محدود نمي‌شوند.
2. تزريقات داخل وريدي به جز در مواردي كه به صورت مجاز و قانوني در روند پذيرش بيمارستاني و يا بررسي هاي كلينيكي صورت مي گيرند، ممنوع مي باشند.
M3: دوپينگ ژني
موارد ذيل به علت افزايش ظرفيت بالقوه عملكرد ورزشكار، ممنوع مي باشند:
1- انتقال سلول ها يا عناصر ژنتيكي(مانند RNA, DNA ) ;
2- استفاده از مواد فارماكولوژيك (دارويي) يا بيولوژيك (زيستي) كه باعث تغيير تظاهر ژني شوند.
آگونيستهاي Peroxisome Prolifrator Activated Receptor ( PPAR) مانند (GW 1516) و آگونيستهاي PPAR-AMP-activated protein kinase (AMPK) axise
مانند (AICAR) ممنوع شده اند.
مواد و روشهاي ممنوعه در حين مسابقات
علاوه بر گروه‌ها يا كلاس هاي S1 تا S5 و M1 تا M3 كه در بالا (همه موارد قبلي) به آنها اشاره شد، گروه‌هاي زير نيز در حين مسابقات ممنوع ميباشند:
مواد ممنوعه
S6: محرك‌ها(STIMULANTS) :
كليه مواد محرك (شامل هر دو نوع ايزومرهاي نوري مربوطه) ممنوع ميباشند. به جز مشتقات ايميدازول (Imidazole) براي مصارف موضعي و آن دسته از مواد محركي كه در زمره برنامه پايش* (نظارت) سال 2010 قرار دارند، ممنوع مي باشند .
مواد محرك شامل تركيبات زير ميباشند:
a- مواد محرك غيرخاص عبارتند از:
Adrafinil, amfepramone, amiphenazole, amphetamine, amphetamimil, benfluorex, benzphetamine, benzylpiperazine, bromantan, clobezorex; cocaine, cropropamide; crotetamide, dimethylamphetamine; etilamphetamine, famprofazone, fencamine, fenetylline, fenfluramine, fenproporex,furfenorex,mefenorex,mephentermine,mesocarb,methamphetamine(d-),p-methylamphetamine,methylendioxyamephetamine, methylenedioxymethamphetamine,
methylhexaneamine(dimethylpentylamine),modafinil,norfenfluramine, phendimetarazine,phenmetrazine,phentermine;4-phenylpiracetam (carphedon); prenylamine,prolintane.
هر ماده محركي كه به طور واضح و مشخص در اين قسمت فهرست نشده است ماده خاص تلقي مي گردد.
b- مواد محرك خاص(مثال هاي آن) عبارتند از:
Adrenaline**; cathine***; ephedrine****, etamivan, etilefrine, fenbutrazate, fencamfamin, heptaminol, isometheptene, levmetamphetamine, meclofenoxate, methylephedrine****, methylphenidate, nikthamide, norfenefrine , octopamine, oxilofrine, parahydroxyamphetamine, pemolin, pentetrazol, phenpromethamine, propylhexedrine,pseudoephedrine*****, selegiline, sibutramine, strychnine, tuminoheptane
و ديگر موادي كه ساختار شيميايي مشابه يا اثرات بيولوژيك همسان با محرك‌ها هستند، نيز ممنوع ميباشند.
* مواد زير در زمره برنامه پايش (نظارتي) 2010 قرار دارند و به عنوان مواد ممنوعه در نظر گرفته نشده‌اند:
(bupropion,caffeine, phenylephrine, phenylpropanolamine, pipradrol, synephrine)
**آدرنالين در صورتي كه همراه با بي‌حس كننده‌هاي موضعي مصرف شود يا بطور موضعي تجويز شده باشد (مانند قطره چشمي يا بيني) ممنوع نمي‌باشد.
***كاتين (cathine) در مواقعي كه غلظت آن در نمونه ادرار بيشتر از 5 ميكروگرم در ميلي ليتر باشد ممنوع است.
**** افدرين (ephedrine) و متيل افدرين (Methylephedrine) زماني كه غلظت آنها در ادرار بيش از 10 ميكروگرم در ميلي ليتر باشد، ممنوع است.
***** پسودوافدرين(pseudoephedrine) هنگاميكه غلظت ادراري بيشتر از 150 ميكروگرم در ميلي ليتر داشته باشد، ممنوع است.
S7: مخدرها (NARCOTICS)
مواد مخدر زير ممنوع ميباشند:
Buprenorphine, dextromoramide, diamorphine(heroin), fentanyl and its derivatives, , hydromorphone, methadone, morphine, oxycodone, oxymorphone, pentazocine, pethidine.
S8: كانابينونيدها (Canabinoids)
نوع طبيعي يا سنتتيك تتراهيدروكانابينول (THC) (9-tetrahydrocannabinol) و كانابينوئيدهاي شبه THC (مانند حشيش، ماري جوانا، HU-210 ) ممنوع ميباشند.
S9: گلوكوكورتيكواستروئيدها (Glucocorticosteroids)
همه گلوكوكورتيكوستروئيدها در صورتي كه از راه دهان و مقعد و يا از طريق تزريقات وريدي و عضلاني مصرف شوند، ممنوع ميباشند.
بر اساس استاندارد بين المللي معافيت درماني (TUE) در صورتي كه گلوكوكورتيكواستروئيدها به صورت تزريقات داخل مفصلي، اطراف تاندون‌ها، اطراف مفاصل، اپيدورال يا زير سخت شامه و يا در درون كانال نخاعي، درون پوستي و استنشاقي تجويز شوند لازم است كه يك فرم اعلام مصرف ((declaration از سوي ورزشكار تكميل شده و به مراجع ذيربط ارسال گردد، بجز مواردي كه در زير به آنها اشاره شده است.
مصرف فراورده‌هاي موضعي در مواقعي كه براي گوش، حفره دهان، پوست (شامل آيونتوفورز وفونوفورز)، ملتحمه، بيني، چشم و همچنين در ناراحتي‌هاي اطراف مقعدي تجويز شوند ممنوع نمي‌باشند و به هيچ نوع فرم معافيت مصرف درماني(TUE) و يا اعلام مصرف (declaration ) نيز نياز ندارند.
مواد ممنوعه در ورزش‌هاي خاص
P1: الكل (Alcohol)
الكل (اتانول) فقط در هنگام مسابقات و در ورزش‌هاي زير ممنوع شده است:
كشف يا شناسايي آن با استفاده از تجزيه آزمايشگاهي از راه تنفس و يا خون ميباشد حد يا آستانه ممنوعيت و تخلف از قوانين مبارزه با دوپينگ (مقادير خوني)10/0 گرم در ليتر ميباشد.
• فدراسيون جهاني هوانوردي (FAI)
• فدراسيون‌جهاني تيروكمان(FITA)
• فدراسيون جهاني اتومبيلراني(FIA)
• فدراسيون جهاني كاراته(WKF)
• فدراسيون جهاني پنتاتلون مدرن (UIPM)
براي مواد در ارتباط با تيراندازي
• فدراسيون جهاني موتورسيكلت(FIM)
• فدراسيون جهاني بولينگ(FIQ)
(ninepin, tenpin)
• فدراسيون جهاني قايق موتوري(UIM)
P2. بتابلوكرها (مهاركننده‌هاي گيرنده بتا)
به جز در موارد خاص بتابلوكرها فقط در «حين مسابقات» رشته‌هاي ورزشي زير، ممنوع ميباشند:
• فدراسيون جهاني هوانوردي (FAI)
• فدراسيون‌جهاني‌تيروكمان(FITA)(دراين رشته‌بتابلوكرها‌براي‌خارج‌از‌مسابقات‌نيز،ممنوعيت دارند.)
• فدراسيون جهاني اتومبيلراني (FIA)
• فدراسيون جهاني بيليارد و اسنوكر (WCBS)
• فدراسيون جهاني سورتمه(FIBT)
• فدراسيون جهاني بولز CMSB))
• فدراسيون جهاني بريج( FMB)
• فدراسيون جهاني Curling(WCF)
• فدراسيون جهاني گلف(IGF)
• فدراسيون جهاني ژيمناستيك(FIG)
• فدراسيون جهاني موتورسيكلت(FIM)
• فدراسيون جهاني پنتاتلون مدرن( ULPM) براي مواد در ارتباط با تيراندازي
• فدراسيون‌جهاني‌بولينگ(FIQ) Tenpin&Ninepin
• فدراسيون جهاني قايق موتوري(UIM)
• فدراسيون جهاني قايقراني با قايق بادباني(ISAF) فقط براي match race helms
• فدراسيون تيراندازي (IPC,ISSF) در اين رشته بتابلوكرها براي خارج از مسابقات نيز، ممنوعيت دارند.
• فدراسيون‌جهاني‌اسكي/اسنوبورد (FIS) در:
Ski jumping,
Freestyle aerials/halfpipe
and snowboard halfpipe/big air
• فدراسيون جهاني كشتي (FILA)
بتابلوكرها شامل مواد داروئي زير ميباشند ولي به آنها محدود نمي‌شوند:
Acebutolol, alprenolol, atenolol, betaxolol, bisoprolol, bunolol, carteolol, carvedilol, celiprolol, esmolol, labetalol, levobunolol, metipranolol, metoprolol, nadolol, oxprenolol,pindolol, propranolol, sotalol, timolol.