ورزشکاران و پروتیین

[پویا]

يكي از دلايلي كه ما معتقديم مينيرو براي شما فايده‌اي ندارد اين است كه اين مقدار تنها نشان‌دهندة سطح پروتئين پاية مورد نياز براي برقراري تندرستي در شرايطي خفيف‌تر از فشارهاي محيطي معمول است. نياز روزانه واقعي به پروتئين بستگي به عوامل متغير متعددي (سن، وضعيت تغذيه‌اي فرد، اندازة بدن و ميزان فعاليت بدن) دارد.
همچنين، پروتئين در طي تنش‌هاي جسماني (مثل جراحي، خونريزي، صدمات، بيماري طولاني و تمرينات سخت) از بدن كم مي‌شود. بنابراين، وقتي شما در معرض اين نوع تنش‌ها هستيد يا به شدت تمرين مي‌كنيد، بايد پروتئين بيشتري مصرف كنيد تا فرايندهاي التيامي و رشد و نمو بدنتان تسريع شود و بافتهاي قديمي را بگيرد.
شما به عنوان يك ورزشكار ممكن است طي تعريق شديد، تخريب سلولهاي خوني و صدمات شديد، صدمات خفيف (مثل كشيدگي‌هاي عضلاني، پيچ خوردگيها و التهابات) و فشار فيزيولوژيك متعاقب ورزشهاي سنگين دچار اتلاف پروتئين بيشتري از بدنتان شويد.
اگر به منظور پرورش عضلات به كار با وزنه روي آورده‌ايد، بالطبع نياز بيشتري به مصرف پروتئين خواهيد داشت. در چنين مواقعي، در عين حال كه مي‌كوشيد چربي بدن خود را كاهش دهيد، پروتئين مورد نيازتان افزايش خواهد يافت.
پرواضح است كه نقش شما به عنوان ورزشكاري كه در فعاليتهاي ورزشي سنگين شركت مي‌كند باعث افزايش نياز روزانه شما به پروتئين خواهد شد. اما چرا تنش حاصل از ورزشهاي سنگين دقيقاً معادل افزايش نياز بدن شما به پروتئين بيشتر است؟ پاسخ اين پرسش در شناخت مكانيسم سوخت و ساز پروتئين نهفته است.
توليد و تخريب پروتئين (دو وجه فرايند سوخت و ساز پروتئين)، تعادلي پويا با هم دارد؛ در نتيجه وزن بدن تقريباً ثابت مي‌ماند. عضله، يك محل ذخيرة عمدة پروتئين در بدن است، و هر گونه افزايش يا كاهش عمده‌اي در تودة پروتئين بدن، احتمالاً بر پروتئين عضلات هم تأثير مي‌گذارد و در نتيجه وزن و قدرت عضلاني را تغيير مي‌دهد.
ورزش باعث كاهش در توليد پروتئين مي‌شود كه ساعتها بعد از فعاليت بدني ادامه دارد. با گذشت زمان، در صورتي كه پس از دوره كاهش توليد پروتئين، افزايشي در ميزان توليد به وجود بيايد، شاهد اتلاف عمدة تودة عضلاني خواهيم بود. براي همين است كه توصيه مي‌شود پس از هر جلسه ورزش بهتر است مقداري به استراحت بپردازيد تا زمان توليد پروتئين فراهم شود. در غير اين صورت باعث ايجاد پديده‌اي تحت عنوان ضعف توانايي ورزشي مي‌شود.
چرا ورزش باعث افزايش سرعت تخريب پروتئين‌ها مي‌شود؟ در اين زمينه دو نظريه وجود دارد. يكي از اين دو نظريه مي‌گويد كه عضلات براي انقباض خودشان از پروتئين به عنوان منبع سوخت استفاده مي‌كنند. شايد در ابتدا غيرمنطقي به نظر برسد كه عضلات براي تأمين انرژي از بافتهاي خودشان مايه بگذارند، اما در واقع اين فرايند كاملاً واقعي است؛ عضلات مي‌توانند چه در حال تهيه انرژي و چه در حال استراحت از بافتهاي خودشان استفاده كنند. در نتيجه، مشاهده مي‌كنيم ذخاير عظيمي از انرژي در بدن وجود دارد. به نظر مي‌رسد كه مقدار پروتئين مصرفي تحت عنوان سوخت بدن در حين اجراي فعاليتهاي بي‌هوازيِ درازمدت مثل دوهاي استقامت، شنا و دوچرخه سواري افزايش مي‌يابد.
نظرية دوم در مورد تأثير ورزش بر تخريب پروتئين‌ها با آمينو اسيدها ارتباط دارد. به خاطر اينكه آمينو اسيدها به عنوان واحدهاي ساختماني پروتئين‌ها محسوب مي‌شوند، كافي بودن مقدار آنها در بدن باعث توليد مقادير بيشتري از پروتئين‌ها مي‌شود. رشد بدن انسان بستگي به كافي بودن مقدار آمينو اسيدها دارد كه از راه مصرف پروتئين‌ها بدست مي‌آيد.